AYIRMA (İFRAZ) HARİTALARI

a) Tanım

Ayrıma işlemi; Tek parça olan bir taşınmazın iki ya da daha fazla parçaya ayrılmasıdır.

Ayırma işlemini teknik ifadelerle tanımlamak gerekirse;

Tapu kütüğünün müstakil bir sayfasında kayıtlı taşınmazın; ilgilisinin talebi üzerine İmar Yasasının 15 ve 16’ncı maddeleri gereğince iki ya da daha fazla parçaya ayrılıp, yerine göre belediye encümeni ya da il özel idaresi kurulu kararına bağlandıktan sonra, yeni oluşan her bir parçanın ayrı bir parsel numarası altında ayrı bir kütük sayfasına kaydedilmesi işlemine ayırma denir.

Ayırma; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce 2011 yılında yayımlanmış olan "KADASTRO İŞLEMLERİ REHBERİ"nde; "İlgilisinin talebi üzerine, bir parselin İmar Yasasının 15 ve 16'ncı maddeleri uyarınca iki ya da daha fazla parçalara ayrılması işlemidir." şeklinde;

Ayırma (İfraz) Haritaları ise; 2010/22 sayılı genelgede; “Bir parselin İmar Yasasının 15 ve 16’ncı maddeleri uyarınca iki ya da daha fazla parçalara bölünmesi işlemidir.” şeklinde tanımlanmıştır.

2010/22 sayılı genelge gereğince ayırma işlemi; haritası ilgilisi tarafından serbest harita mühendisine yaptırılıp, kadastro müdürlüğünce de kontrol edilmesi gereken işlemlerdendir.Buna göre parselini ifraz yaptırmak isteyen ilgilinin ifraz işlemini gösterir şekilde haritasını, serbest harita mühendisine yaptırması gerekmektedir.

* 3194 sayılı İmar Yasasının 15 ve 16’ncı maddeleri uyarınca yapılan ayırma işleminin, parselasyon niteliğinde olan ve olmayan olarak 2 çeşidi vardır;

– Parselasyon niteliğinde olan ayırma (ifraz); imar parsellerini oluşturmak amacıyla ve parseller içerisinde yol, meydan, yeşil alan, park, otopark vb. kamu hizmetlerine ayrılan yerlerden herhangi birini kapsayacak şekilde yapılan ayırma işlemidir.

– Parselasyon niteliğinde olmayan ayırma (ifraz); kamu hizmetlerine terk edilecek alanları kapsamında bulundurmayan ve yalnızca bir parselin birden fazla parçalara ayrılması işlemidir.

* Ayırma işlemi; teknik yönü olması nedeniyle kadastro müdürlüklerini; tescili gerektirmesi nedeniyle de tapu müdürlüklerini ilgilendirmektedir.

Yapılan ayırma işleminin imar mevzuatına uygunluğu onaylattırılır. (Onay mercii; işleme konu parsel belediye ve mücavir alan sınırları içinde ise belediye encümeni; mücavir alan dışında ise il özel idaresidir.)

Bu onay sonrası hazırlanan ifraz dosyasının teknik kontrolünün yapılması için, yüklenici mühendis aracılığıyla kadastro müdürlüğüne başvurulur.

b) Başvuruda Bulunacak Belgeler

Kontrollük işlemlerle ilgili en son düzenlemeyi içeren 2010/22 sayılı genelgede, ayırma işlemi ile ilgili dosyada bulunacak belgeler yer almamıştır.

Ancak Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından 2011 yılında yayımlanmış olan "KADASTRO İŞLEMLERİ REHBERİ"nde bu belgeler şu şekilde sıralandırılmıştır;

Buna göre ifraz dosyasında;

1) Taşınmaz malın güncel tapu senedi veya tapu kayıt örneği. (TAKBİS'e bağlı olan ve ilgili tapu müdürlüklerindeki tapu kayıt bilgilerine ulaşılabilen kadastro müdürlüklerinde tapu senedi veya tapu kaydı istenmez. Tapu senedi veya tapu kayıt örneği kadastro müdürlüklerince TAKBİS'de sorgulanarak kontrol edilir.),

2) Taşınmaz malın bulunduğu yere göre, belediye veya il encümeninin olumlu kararı ve bu kararla ilgili belgelerin tasdikli örneği,

3) Serbest çalışan mühendisin mesleğini serbest olarak icra ettiğine dair Harita ve Kadastro Mühendisleri Odasından almış olduğu Büro Tescil Belgesi,

4) Taleplerin tapu malikleri ya daq kanuni temsilcileri aracılığı ile yapılmaması durumunda serbest çalışan mühendisten tapu malikleri veya maliklerinden biri ile yaptığı iş yapım sözleşmesi veya vekâletname örneği, (Kimlik belgelerinde T.C kimlik numarasının bulunması zorunludur.)

5) Kadastro müdürlüklerinden alınan ve işin yapımında kullanılan belgelerin tahsilat makbuzu örneği,

6) Yeni tesis edilen nirengi ve poligon noktalarına ait ölçü, hesap, kroki, kooordinat çizelgeleri ve ayırma haritası,

7) İşlem dosyası kadastro müdürlüğüne verilir.

c) İzlenecek Yol

Kadastro Müdürlüğünce;

1) Ayırma işleminin kontrolü için işin yüklenicisi (sorumlu) mühendis, ilgili kadastro müdürlüğüne talepte bulunur. Kamu kurum ve kuruluşlarının talepleri resmi yazı ile yapılır.

2) Kadastro Müdürlüğünce; döner sermayesi tahakkuk edilip, tahsili sağlanır.

3) Talep için “istem belgesi” düzenlenip, “Tapu Fen İşleri Kayıt Defteri”ne kaydı yapılır.

4) Teknik kontrol yapılır.

– İşlemin kontrolü, B.Ö.H.H.B.Ü.Yönetmeliği, Tescile Konu Olan Harita ve Plânlar Yönetmeliği Kadastral Harita Üretimi ve Kontrolü Genelgesi (20110/11 sayılı) ile Tescile Konu Harita ve Plânların Kontrolü Kontrolü Hakkında Genelgenin (2010/22 sayılı) ilgili hükümlerinde yer alan teknik esaslara göre büro ve arazi yapılır.

– Kontrol sırasında tespit edilen hata ve noksanlıklar ilgili formlarda belirtilmek suretiyle ilgili kurum / serbest mühendise bildirilir. Büro ve arazideki hata ve noksanlıklar giderildikten sonra konntrol işlemleri tamamlanarak "kontrol raporu" düzenlenir ve rapor kontrol mühendisi ile serbest mühendis tarafından imzalanır.

– Kontrolden sonra kadastro gören yerlerde biri asıl olmak üzere üç takım işlem dosyası, kadastro görmeyen yerlerdeise iki takım işlem dosyası, "kontrol raporu" ve tescil bildirimleri de eklenerek tescil işlemi için bir üst yazı ile tapu müdürlüğüne gönderilir.

* Tescilden sonra değişiklik parsellerin fen klasörü ve paftasına işlenir.

Tapu Müdürlüğünce de;

Akitsiz işlemler için olan istem belgesi düzenlenir.

İşleme tabi parselin kütük sayfası kapatılır ve yeni oluşan her bir parça yeni parsel numarası ile tapu kütüğünde müstakil bir sayfaya kaydedilir.

Tescil sonrası, “tescil bildirimi”ne tescil tarihi ve yevmiye numarası yazılarak tapu müdürlüğünce tasdik edilir. İşlem dosyasının aslı tapu müdürlüğünde alıkonurken diğer nüshalar kadastro müdürlüğüne geri gönderilir. (Tescil Yönünün ayrıntısı için bkz. "Tapu İşlemleri" / “Akitsiz Tapu İşlemleri”)

d) İşlemin Mali Yönü

Ayırma (ifraz) haritalarının kontrolünde; Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğünce yayımlanmış ücret tarifesinde yer alan hizmet bedeli ilgilisi tarafından Döner Sermaye İşletmesi Saymanlığı'na yatırılır.

Belediyeler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının kendi elemanlarınca ve harita mühendisi sorumluluğunda yaptıkları ayırma haritalarının kontrolünde döner sertmaye fiyat listesinde belirtilen ücret alınır.

Diğer kamu kurum ve kuruluşları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arasında döner sermaye hizmet bedeli ile ilgili olarak PROTOKOL düzenlenmesi halinde, döner sermaye hizmet bedellerinin tahsilinde ilgili protokol hükümleri uygulanır.

*   *   *

Yazdır