I – MÜKERRER KADASTRO GEÇERSİZDİR
3402 sayılı Kadastro Kanununun 22'nci maddesi; “Evvelce tespit, tescil veya sınırlandırma suretiyle tapulaması yapılmış olan yerlerin yeniden kadastrosu yapılamaz. Bu gibi yerler ikinci defa kadastroya tabi tutulmuşsa, ikinci kadastro bütün sonuçlarıyla hükümsüz sayılır ve Türk Medeni Kanununun1026'ncı maddesine göre işlem yapılır. Süresinde dava açılmadığı takdirde, ikinci defa yapılan kadastro, tapu sicil müdürlüğünce re'sen iptal edilir. .....” hükmündedir.
Mükerrerlikle iki şekilde karşılaşılabilmektedir. Bunlardan birincisi, genel sınırda (ve buna bağlı olarak genel sınıra yakın taşınmazlarda) mükerrerlik, ikincisi ise, çalışma alanı içerisinde mükerrerliktir.
22'nci maddenin öngörüsü doğrultusunda, mükerrerliğin giderilmesinin şekli yönü; mükerrerliğin genel sınırda ya da aynı çalışma alanı içinde olmasına göre değişmektedir.
II – GENEL SINIRDA MÜKERRERLİK
Teknik Yönetmelik, dolu pafta sistemine göre çalışmayı öngörmektedir. Dolu pafta sistemine göre yapılan çalışmalarda mükerrerlik, tersimat yapılırken anında fark edilebilir ve mükerrerliğin giderilmesi için gerekli formaliteler askı ilânı öncesi yerine getirilebilir.
Ancak, daha önceki çalışmalarda böyle bir koşul olmadığından, her çalışma alanı için açılan paftalara yapılan çizimler birbirinden kopuk olmakta ve bu durum ise genel sınırda oluşan mükerrerliğin, tersimat anında fark edilmesini mümkün kılmamakta idi.
A – Kadastro Müdürlüğünce Yapılacak İşlemler
Genel sınırda bir mükerrerliğin fark edilmesi halinde; herhangi bir talebe gerek kalmaksızın kadastro müdürlüğünce, mükerrer kısım için bir krokili rapor düzenlenip, –üçüncü şahısların hakkının korunması bakımından– hiç vakit geçirmeden bir üst yazı ekinde tapu müdürlüğüne gönderilir.
1 – Krokili Rapor
a) K r o k i ;
Her iki çalışma alanının genel sınır çizgileri ve bu iki genel sınır arasında kalan mükerrerliğe konu parseller çizilir. Parseller bir bütün olarak mükerrerlik oluşturuyorsa, her iki çalışma alanında almış oldukları parsel (ada ve parsel) numaraları yazılır.
Eğer kısmen mükerrerlik oluşturan parseller varsa, mükerrer olan kısımların yüzölçümü hesaplanıp krokinin uygun bir yerine yazılır. Kroki, düzenleyen eleman ve kontrol eden eleman (kontrol mühendisi) tarafından tarih atılarak imzalanır.
b) R a p o r ;
Rapor, –eğer yer varsa– krokinin alt kısmına yazılabileceği gibi, krokiden ayrı olarak da yazılabilir.
Raporda;
* Kroki ve raporun, mükerrerliğin giderilmesine dair düzenlendiği,
* Mükerrerliğe konu çalışma alanının kadastrosunun kesinleşme tarihleri,
* Mükerrer parsellerin, her iki çalışma alanında aldığı numaralar ve parsellerin tamamen mi, yoksa kısmen mi mükerrer oldukları, kısmen ise mükerrer kısmın yüzölçüm miktarı raporda belirtilir.
Rapor, yine düzenleyen eleman ve kontrol eden kontrol mühendisi tarafından, tarih atılarak imzalanır.
(Eğer, kroki ve rapor tek bir kâğıt üzerinde düzenlenmişse, düzenleyen ve kontrol eden eleman imzası kroki ve rapor için ayrı olmayıp her ikisini birden kapsayacak şekilde birer adet olması yeterlidir.)
B – Tapu Müdürlüğünde Yapılacak İşlemler
Bir üst yazı ekinde tapu müdürlüğüne gelen krokili rapor, hiç bekletilmeksizin yevmiyeye alınır ve ilgili parsellerin kütük sayfasının “BEYANLAR” hanesine, gerekli belirtim yapılır. Bu belirtmede, krokili rapordaki bilgiler yer alır, yani o sayfadaki kaydın, önce yapılan kadastro ile mi, yoksa sonra yapılan kadastro ile mi oluştuğu; ayrıca kısmi bir mükerrerlik varsa, mükerrerliğe konu kısmın yüzölçüm miktarı da yer alır.
Bu belirtimin akabinde yapılacak işlem ise Genel Müdürlüğün 14.06.1999 tarih, 1617 sayılı talimatında şu şekilde yer almaktadır:
“ ..... krokili raporun birer örneği, açıklayıcı bir yazı ekinde parsel maliklerine ve aynî ve şahsi hak sahiplerine 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Tebliğ yazısında, tebliğ tarihinden itibaren dava açılmadığı takdirde mükerrer kadastro sonucu oluşan sonraki kaydın iptal edileceği belirtilir.
30 günlük süre içerisinde dava açılmadığı takdirde de söz konusu parsellerin mükerrer olan kısımlarının tapu kütüğünde iptal edildikten sonra durum kadastro müdürlüğüne bildirilir.....”
C – Tescil Sonrası Kadastro Müdürlüğünce Yapılacak İşlemler
1 – Paftada Düzeltme
Mükerrerlik, parselin tümünü kapsıyorsa, kadastrosu sonradan yapılan parselin numarası iptal edilir. Kısmen mükerrerlik varsa, yine kadastrosu sonra yapılan paftaya son durum işlenir ve mükerrer olan kısım parselin dışında bırakılır.
İptal edilen kısımları, –daha sonraki uygulamalarda herhangi bir karışıklığa neden olmaması için– “Mükerrerlik nedeniyle iptal edildi” şeklinde bir belirtim yapılarak taranmasında yarar bulunmaktadır.
2 – Fen Klâsöründe Düzeltme
Mükerrerlik, parselin tümünü kapsıyorsa, kadastrosu sonradan yapılan parselin fen klâsöründe kayıtlı olduğu satır tümden iptal edilir.
Mükerrerlik kısmen ise o takdirde yine, kadastrosu sonradan yapılan ve mükerrerliğin giderilmesi ile yüzölçümü azalan parselin son yüzölçüm değeri yazılır.
Fen klâsörünün “Düşünceler” sütununa, iptal ya da yüzölçüm düzeltmesinin mükerrerlik nedeniyle olduğu belirtilir.
III – AYNI ÇALIŞMA ALANINDA MÜKERRERLİK
Aynı çalışma alanında yapılacak mükerrer tespit, tersimat sırasında fark edilebilir ve askı ilânı öncesinde giderilebilir.
Ancak, kadastrosu/tapulaması eski olan yerlerde paftalar folye sistemine göre açılmakta ve ada bazında ya da parsel toplulukları halinde yapılan tersimatlar, komşu ada ya da parsellerden kopuk olabilmekte idi. Bu ise, mükerrer tahditlerin tersimat sırasında fark edilmesine engeldi.
Bu şekilde oluşturulmuş paftalarda bir mükerrelik tespiti halinde; Yargı kararları, kadastro tutanağı daha önce tutulan parselin esas alınacağı yolundadır.
Aynı yer için çift tapu oluşturmak şeklindeki mükerrerliğin 1515 sayılı Kanun gereğince giderilmesi gerekir. Bunun için de; kadastro müdürlüğünce; hangi parsellerin ne şekilde mükerrerlik oluşturduğu belirlenip, krokili rapor düzenlenir. Bunun 1515 sayılı Kanun kapsamında giderilmesi gerektiği belirtilerek tapu müdürlüğüne intikal ettirilir.
Tapu müdürlüğünce de ilgili tapu kütük sayfalarına belirtimin yapılması gerekir. Bu belirtimde; o parselin önce oluşan mı, sonra oluşan mı olduğu yazılır.
Akabinde; tapu müdürlüğünce, krokili raporun birer örneği, açıklayıcı yazı ekinde parsel malikleri ile ayni ve şahsi hak sahiplerine 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebliğ edilir. Tebligat yazısında, tebliğ tarihinden itibaren mükerrerliğin giderilmesi için 1515 sayılı Kanuna göre dava açılması gerektiği, 2 ay içerisinde dava açılmadığı takdirde, mükerrerliğin iptali yönünde dava açılması için Hazine Avukatlığına gerekli bildirimin yapılacağı belirtilir. 2 aylık süre içerisinde dava açılmazsa, Hazine avukatlığına gerekli bildirimin yapılması gerekir.
* * *