Mütekabiliyet kalktı, yabancıya konut satışı stokları eritecek
Yabancıya mülk satışında mütekabiliyet şartını kaldıran kanun, Meclis'te kabul edildi. Rus ve Araplar Türkiye'den ev almaya istekli. Ağaoğlu İnşaat, kapora aldığı 740 konutun yabancıya satışından bu ay içinde 250 milyon dolar gelir, 2 yıl içinde ise 2 milyar dolarlık gelir bekliyor.
Düne kadar Türkiye ile aralarında mütekabiliyet (karşılıklılık) anlaşması olduğu için Amerikalı ve Avrupalılar Türkiye'den ev alabiliyordu. Önceki gün mütekabiliyeti kaldıran yasanın Meclis'te kabul edilmesiyle, Türk vatandaşlarının mülk sahibi olamadığı Körfez ülkeleri, Rusya ve Orta Asya Türk devletleri vatandaşlarına da Türkiye'den konut ve ofis alabilmelerine imkân tanındı. Bunlardan özellikle petrol zengini Arap ülkeleri, dünya ticaretinin tek başına yarısını oluşturan en değerli ticari meta petrol yataklarına sahip. Bu sebeple bu ülkeler yabancılara mülk edinme hakkı vermiyor ve vermesi beklenmiyor. Son yıllarda özellikle mütekabiliyetin olmadığı Körfez ülkeleri ve Rusya ile Türk cumhuriyetleri vatandaşları nezdinde popülaritesi artan Türkiye, tek taraflı bir kararla karşılıklılık ilkesini kaldırarak, İspanya'ya benzer şekilde zengin yabancılara konut satış izni verdi. Kanunun yürürlük tarihi Resmi Gazete'de yayımlandığı tarih olacak.
Markalı konut üreticileri bu yasa değişikliğini uzun süredir bekliyordu. Nitelikli konut üreticisi şirketlerden Ağaoğlu İnşaat, daha yasa çıkmadan 740 dairenin satışı için yabancılardan kapora almıştı. Ağaoğlu Şirketler Grubu Genel Müdürü Hasan Rahvalı'nın açıklamasına göre, Suudi Arabistanlı bir şirket İstanbul Olimpiyat Stadı yakınındaki My World Europe projesinden 400 daire birden ayırtıp kapora yatırdı. Buradan daire alanlar kiraya vermeyi ve sukuk adı verilen kira geliri elde etmeyi planlıyor. Yabancılara satılan 740 dairenin 600'ü My World Europe projesinden. Ağaoğlu yabancılardan satış ve kaporadan 30 milyon dolar aldı. Kaporaların bu ay içinde satışa dönüşmesi ile Ağaoğlu'nun kasasına buradan 250 milyon dolar girmesi bekleniyor. Şirketin 2013 sonuna kadar olan hedefi ise yabancıya 2 milyar dolarlık konut satmak. Şirket bunun için ayrı bir departman olarak yurtdışı satış müdürlüğü kurdu. Burada anadili Arapça olan satış uzmanları çalışıyor. 32 milyon Türkçe konuşan Azeri kökenlinin bulunduğu İran vatandaşları da Ağaoğlu projelerinden 200 daire için kapora yatırdı. Suudi Arabistan ve İran dışında Kuveyt ve BAE vatandaşları da kapora yatıranlardan. Ağaoğlu, Suudi Arabistan Havayolları'nın dergisi Ehlen ve Sehlen ile 12 aylık reklam anlaşması yaptı. Aynı şekilde Emirates Havayolları'nda da konutlarının reklamını yapıyor. İngilizce olan satış sitesine Arapça da eklendi. Bu kanun sonrası konut fiyatlarının yukarı yönlü bir seyir izleyeceğini belirten Hasan Rahvalı, "Yabancı, toprak alımına değil konut alımına yöneliyor. Daire fiyatları yukarıya doğru gider. Çünkü yabancıdan, beklentilerin çok üzerinde bir talep var. Yabancıya konut satışıyla birlikte Türkiye'nin cari açığının çok hızlı bir şekilde gerileyeceği görülüyor." diye konuştu. Rahvalı'ya göre 32 milyon Türkçe konuşan Azeri'nin bulunduğu İran'da, Türkiye'den 300 bin konut alabilecek potansiyel bulunuyor. Ağaoğlu diğer ülkelerde olduğu gibi İran'ın Tebriz, İsfahan ve Tahran şehirlerinde de tanıtım ofisi açıyor.
Yurtdışından emlak ofisleri ile yabancıya konut satmak üzere anlaşma imzalayan firmalardan biri de Dumankaya İnşaat. Dumankaya, İngilizce olan internetteki tanıtım sayfasına şimdi Arapça, Farsça ve Rusçayı ekliyor. Şirketin yönetim kurulu üyesi Uğur Dumankaya, mütekabiliyetin çıkmasıyla yabancıya konut satışının artacağından çok ümitli olduklarını, ancak birden değil kademeli olarak artan bir satış trendi görüleceğini söyledi. Dumankaya'nın tahmini önümüzdeki bir yıl içinde Türkiye'de 2,5 milyar dolarlık yabancıya konut satışının gerçekleşmesi. Dumankaya, "Arap ülkeleri vatandaşları İstanbul ve Yalova'yı tercih etse de Ruslar ağırlıkla Ege ve Akdeniz'i tercih edecektir. 2,5 milyar dolarlık satış olursa bundan İstanbul'un payına düşen 500 milyon dolar olur." diye konuştu.
Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, önümüzdeki 12 ay içinde yabancılara 10 bin ile 20 bin arasında konut satışından 4-8 milyar liralık hasılat öngördüğünü söyledi. Yabancıların, manzarası sonradan kapanmayacak konutlar isteyeceğini belirten Durbakayım, "Biz de projelerimizi yabancıya satışa göre düzenliyoruz." dedi.
Konu yazarı
