CİNS DEĞİŞİKLİĞİ HARCI (İmar Kanunu 15 ve 16’ncı m

Sayın Ahmet bey, 15 ve 16 maddeler, İmar sahasında kalan bir parsel ilgilisinin, 18. madde uygulamasını beklemeksizin, kadastro parselini imar parseli haline kavuşturmasıdır. Konuyla bal gibi ilgisi var. Pek anlatamadım galiba, bu benim düşüncem katılırsınız ya da katılmasınız sizin bileceğiz konu. Benim anlatmak istediğim, aynı kanunun farklı maddeleri fakat amaçları aynı. Birin de resen yapıyorsun diğerinde de (şahsi düşüncem ) vatandaşı zorlayarak talebe bağlı işlem olarak yapıtrıyorsun. Neden ? çünkü vatandaş ruhsat alacak , fakat belediye önce yola terkini ifrazını tevhidini yaptır diyor. Bunun neresi talebe bağlı işlem?. Kaldı ki Vasfını arsa haline getirebilmesinin şartı da imar sahası içinde olması gerektiğinden yani burada vatandaşın bir insiyatifi yok. O yüzden 18. madde uygulamasından cins değişikliği ve döner sermaye alınmayıp, 15 ve 16. maddeye göre arsa haline gelen parselin cins değişikliği ve döner sermaye ücretinin alınması bana göre haksızlık. Genel müdürlüğümüzün de bu konuda iştirakleri mevcut (sizin de yukarıda belirttiğiniz gibi)

Sayın yyildirim02
Döner sermaye ücretinin hangi işlemlerden alınıp alınmayacağı konusu Genel Müdürlüğümüz yetkili mercilerince alınacak kararlara bağlı ise de;harçlar için aynı durum söz konusu değildir.Harçlar Kanununda hüküm bulunmayan hallerde işlemin harca tabi olup olmayacağı konusunda son sözü söyleyecek olan Maliye Bakanlığıdır.Konuya bu açıdan baktığımı belirtmek istiyorum.Mehmet SATIR / Selçuk Tapu Müdürü

İmar kanununun 15 ve 16 maddeleri gereğince yapılan bütün ayırmalar imar parseli oluşturmak için yapılmamaktadır. Tarımsal amaçlı ayırmalar ve yola terkler de aynı maddeler kapsamındadır. Burada bakılması gereken durum, işlemin ilgililerince yaptırılan ve imar planına uygun olarak imar parsellerini oluşturma işlemi olup olmadığıdır.
Genel müdürlüğümüzün genelgeleri ve mevzuattan benim anladığım ve kanaat getirdiğim kişisel görüşüm:

1.Eğer işlem imar uygulaması ise, yani bir imar planı var ve bu plan gereği imar parselleri oluşturuluyor ise, cins değişikliği harcı veya döner sermaye ücreti alınmamalıdır.

2.İşlem 15 ve 16 ya göre yapılmakla birlikte, imar planı yok ve imar parseli oluşturulmuyor ise ve her hangi bir cins değişlikliği talebi varsa, bu işlem için cins değişikliği harcı ve döner sermaye ücreti alınmalıdır.

Sayın İlyas61
Konuya farklı bir açıdan yaklaştınız.Ancak imar planı olan yerlerdeki İmar Kanununun 15 ve 16.madde uygulamasında harç muafiyeti olması gerektiği yönünde sizde kişisel görüş oluşturan mevzuat ve genelgelerin hangisi olduğunu açıklamanızı diliyoruz.Eğer Genelgeden kastınız 20/01/1997 tarih ve 267 sayılı Genel Duyuru ise,bilindiği gibi burada “RESEN” vurgusu vardır.Yani kasıt İmar Kanununun 15 ve 16.maddeleri değildir.Daha önce de belirttiğim gibi harç muafiyeti uygulamasında Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının görüşü önem taşımaktadır.Mehmet SATIR / Selçuk Tapu Müdürü

Değerli meslektaşlarım.
Resen veya talebe bağlı işlem nedir aslında biz bu konuda anlaşmalıyız önce.
İmar kanununun 18. maddesi gereğince yapılan işlemleri biz resen yapılan bir işlem olarak kabul ettik. bu konuda farklı düşünene rastlamadım.
Peki imar kanununun 15 ve 16 maddeleri gereğince yapılan işlemler resen mi değil mi?
Bence imar uygulaması yapılıyor ise o da resendir. Burda sadece talep mal sahibi tarafından gelmektedir ancak yapılan imar uygulaması plana uyularak yapılmaktadır. Yani parsel cephelerini, parsel derinliklerini, ada içerisindeki yapı nizamını plan belirlemektedir. Bu büyüklükleri talep sahibi belirleyememektedir. Bu nedenlerle yapılan işlem her ne kadar basit bir ayırma gibi görünse de malik talebinin önüne geçmektedir. Yani malik plana uymaya zorlanmaktadır. İmar planları ile imar parsellerinin ne şekilde oluşturulması gerektiği de belirlenmektedir. Bu konuda maliklere söz hakkı veya tercih bırakılmamaktadır.
Eğer imar uygulaması yapılmıyor, yani sadece tarımsal amaçlı ayırma işlemleri yapılıyorsa, burada malik iki konuda kendi iradesi dışında davranıyor. Birincisi parselin mevcut yola cephesi, ikincisi de parselin minimum büyüklüğü. (İmar kanununa göre yol cephesi en az 25 m. parsel büyüklüğü en az 5 dönüm). Bu tür ayırmalarda parselin kaç parçaya bölüneceği, parsellerin şekli, oluşacak yeni parsellerin büyüklükleri hakkında malik karar verebilmektedir.
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünün 2007/5 sayılı genelgesinin ( d ) başlıklı maddesini de iyi yorumlayabilirseniz, imar planı var ve malik bu plana uymaya zorlanıyorsa bence bu resen yaptırılan bir işlemdir ve resen yapılan işlemlerden döner sermaye ücreti alınmamalıdır.
Tapu harcı alınması konusunda ise maliye bakanlığının görüşü önemlidir. Bu konu benim ilgi alanım dışımda olduğu için kesin konuşmak istemiyorum ama 18. madde uygulamasından tapu harcı alınmıyorsa, imar uygulaması yapılıyorsa 15 ve 16. maddelere göre yapılan ifrazlardan da alınmamalıdır diye düşünüyorum.
Bir başka deyişle yola terk işleminden tapu harcı alınıyorsa ayırmalardan da alınır. Zira yol terk işlemi de 15 ve 16. maddeye göre yapılan bir imar uygulamasıdır. Eğer yola terk harçtan muaf ise ayırma işlemleri de harçtan muaftır.
Birleştirme işlemleri ise malik talebine bağlı olduğu için muaf değildir.

T.C
BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI
TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
Tasarruf İşlemleri Dairesi Başkauhğı
Sayı : B.09.1.TKG0100001-180I3/1078-2566 1 Temmuz 2004
Konu : Re'sen ifraz

TAPU VE KADASTRO BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE
İLGÎ: 21/05/2004 tarih, 1/4539 sayılı yazı.
İlgi yazı ve ekleri incelendi.

Bilindiği üzere, 3194 sayılı İmar Kanununun 16/1 inci maddesi, "Belediye ve mücavir alan
hudutları içindeki gayrimenkul l erin re'sen veya müracaat üzerine tevhid veya ifrazı, bunlar
üzerinde irtifak hakkı tesisi veya bu hakların terkini, bu Kanun ve yönetmelik hükümlerine
uygunluğu belediye encümenleri veya il idare kurullarınca onaylanır." hükmünü içermektedir.
Benzer konuda Antalya idare Mahkemesinin 30/Kasım/1994 gün, 1993/1517 E. ve
1994/1395 K. sayılı kararında, ". . .3194 sayılı İmar Kanununun 16 ncı maddesinde, Belediye veya
Mücavir alan sınırlan içinde taşınmazların re'sen veya başvuru üzerine tevhid ve ifrazının bu
Kanun ve Yönetmelik hükümlerine uygunluğunun Belediye Encümeni veya İl İdare Kurullarınca
onanacağı hükme bağlanmış olmakla birlikte, maddede geçen "re'sen" deyiminin aynı Yasanın 18
inci maddesinde geçen arsa ve arazi düzenlemesi ile ilgili olarak Belediye ve Valiliklere verilen
re'sen düzenleme yapma yetkisi ile bağlantılı olarak değerlendirmek.gerekeceği ifade edilmiştir.
: Aynca, "İmar Kanununun 18 inci Maddesi Uyarınca Yapılacak Arazi ve Arsa Düzenlemesi
İle İlgili Esaslar Hakkında Yönetmelik" in ifraz ve tevhit işlemleri ile ilgili 15 inci maddesinde,
arazi ve arsa düzenlemesi yapılmış imar adalanndaki bir veya birkaç parselde, meskun alanlardaki
. , kadastro parsellerinde, maliklerin müracaatı üzerine imar planı ve mevzuatına uygun olmak şartıyla
ifraz ve tevhit işlemlerinin yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu nedenle, İlçesi, Mahallesi, ada 5 nolu parsele ilişkin olarak,
Belediye Encümeninin ( ada 5 parsel sayılı taşınmaz maliklerinden
i'nin talebine istinaden verilen) 09/09/2003 gün, 591 sayılı karan uyarınca re'sen ifraz işlemi
talebinin karşılanması mümkün değildir.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
.Zeki ADLI \
Genel Müdür V
***** ***** *****
Genel Müdürlüğümüz Kurumsal Web sitesinde yer alan re’sen ifraz yapılamayacağı ile ilgili özelge yukarıdadır.Esasen tescil,terkin, değişiklik işlemleri talebe bağlıdır. Re’sen yapılacak olanlar ise işlemlerle ilgili mevzuatlarda bu yönde hüküm bulunmasına bağlıdır. İşlemlerden alınacak olan harçlar 492 sayılı Harçlar Kanununda ve Kanuna ekli (4) sayılı tarifede yer almaktadır.Tanımlanmamış konularda ise Genel Müdürlüğümüz Maliye Bakanlığından görüş alarak uygulamalara yön vermektedir. Mehmet SATIR / Selçuk Tapu Müdürü