YÜZÖLÇÜM HESAP HATALARININ DÜZELTİLMESİ

A – Hesap Hatalarını Düzeltme Yolları

Kadastro sırasında veya sonrasında yapılan işlemlerle geometrik durumu kesinleşmiş olan taşınmazlarda ölçü, sınırlandırma, tersimat ve hesaplamadan doğan teknik hatalar, ilgilisinin müracaatı veya kadastro müdürlüğünce resen düzeltilir.

Sınırlandırma, ölçü ve tersimat hataları olmadığı, halde; parselin tescilli yüzölçümü ile işlem sırasında bulunan yüzölçümü arasında farklılık olduğu görülürse;

Farkın mahiyetine göre düzeltmeler şu şekilde yapılır;

1 – Tecviz İçince Kalan Hatalar ve Düzeltme

Pafta ile zemin arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmuyor ve de tescilli yüzölçüm ile işlem sırasında bulunan yüzölçüm arasındaki fark, tecviz sınırı içinde kalıyorsa 3402 sayılı Kadastro Kanununun 41/2’nci maddesi gereğince düzeltme yapılır.

3402 sayılı Kadastro Kanununun 41/2’nci maddesinde; “Kadastro sırasında veya sonrasında yapılan işlemlerle kesinleşmiş olan taşınmazlarda, değişiklik işlemleri sırasında ortaya çıkan yüzölçüm farklılıklarından, kadastronun dayandığı teknik kurallarda belirtilen hata sınırları içinde kalanların re'sen düzeltilmesine kadastro mü­dürlükleri yetkilidir.” hükmü bulunmaktadır.

Aynı konu 2022/7 nolu genelgenin “Hesaplama Hataları” kenar başlıklı 9’uncu madde 1’inci fıkra (a.1) bendinde şu şekilde yer almıştır;

Buna göre; 9/1 Pafta zemin uyumu tespit edilen parsellerin sayısal değerlerinden hesaplanan yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümü arasında; …

(a.1) Yanılma sınırı; içinde kalan farkların bulunması halinde; parsel malikinin işlem sırasında hesaplanan yüzölçümüne muvafakatinin sağlanması halinde, tescil bildiriminde düzeltme gösterilir ve düşünceler sütununda malikin talebine ve muvafakatine istinaden düzeltme yapıldığı açıklanır. Bu şekilde muvafakati yoksa, tapuda kayıtlı yüzölçümüne göre işlem yapılır ve taşınmazın ifraz ve/veya terk işlemine konu olması halinde, toplamda tapuda kayıtlı yüzölçümü sağlanacak şekilde bu ifraz ve terk kısımlarının alanları oranında yüzölçümleri belgelerinde belirlenir.”

1. a) Muvafakat Halinde Düzeltmenin Şekli;

Tecviz içinde kalan farklılıklar kadastro müdürlüklerince resen nasıl düzeltilecektir?

Medeni Kanunun 1027’nci maddesi; “İlgililerin yazılı rı­zaları olmadıkça, tapu memuru, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebilir” hükmündedir.

İlgilisinin bilgisi olmadan 41’inci madde gereğince düzeltme yapılması söz konusu değildir.

Kanun metnine göre, düzeltmeye konu problemle herhangi bir değişiklik işlemi sırasında karşılaşılmış olması gerekir. Bilindiği üzere, değişiklik işlem­leri sırasında tescil bildirimi (değişiklik beyannamesi) düzenlen­mek­tedir.

Düzeltmenin şekli yönü şu şekilde olmalıdır; işlem için düzenlenen tescil bildiriminin, “yüzölçüm” sütununa eski değeri yazılıp, okunacak şekilde üzeri çizildikten sonra yeni değeri yazılır. “Düşünceler” sütununa ise “41/2 gereğince düzeltme” belirtimi yapılır.

Düzeltmeye ilgilisinin muvafakat ettiğinin de belgelenmesi gerekir. Bilindiği üzere tescile esas belge tescil bildirimidir. Muvafakati belgeleyen en önemli şey de ilgilisinin imzasıdır.

O nedenle de, işlem için düzenlenen tescil bildiriminin; “Tescil bildirimi isteğime uygun olarak düzenlenmiştir” kısmına “yüzölçüm düzeltmesine muvafakat ediyorum” ibaresinin yazılması ve bu kısma tapu müdürlüğünde ilgilisinin imzası alınmakla, yapılan düzeltmeye muvafakatte alınmış olur.

1. b) Muvafakat Olmaması Halinde Düzeltmenin Şekli;

* Zemin-pafta uyumu bulunan bir parselin tescilli yüzölçümü ile hesaplanan sayısal yüzölçüm değeri arasında tecviz sınırları içinde kalan bir hata olmasına karşın düzeltme için ilgilisi muvafakat vermiyorsa;

– 2022/7 nolu genelgenin 9/1-a.1 maddesinde bahsedildiği üzere; İşlem, tapuda kayıtlı yüzölçümüne göre yapılır. …

– Ayrıca; pafta-zemin uyumu olan ve tescilli yüzölçümü ile hesaplanan yüzölçümü arasındaki fark tecviz içinde olan bir parsel hisseli ise; hissedarların bazıları düzeltmeye muvafakat verme eğilimde (düzeltme yapılmasını özellikle istiyor) olduğu halde, bazıları buna rıza göstermiyorsa;

Muvafakat ile düzeltme yapılamayacaktır… Fakat 41/1’inci madde gereğince düzeltme yapılması mümkündür… Yapılacak düzeltme; diğer malik(ler) ile varsa başkaca hak sahiplerine tebliğ edilir, 30 günlük süre içerisinde dava açılmaz ise düzeltme kesinleştirilir. Dava açılırsa, dava sonucuna göre işlem yapılır.

2 – Tecviz Dışı Hatalar ve Düzeltme

Pafta-zemin uyumu bulmasına karşın, tescilli yüzölçümü ile hesaplanan yüzölçümü arasında tecviz sınırını aşan farklılık olması halinde nasıl hareket edileceği; 2022/7 nolu genelgenin “Hesaplama Hataları” kenar başlıklı 9’uncu madde 1’inci fıkra (a.2) bendinde şu şekilde yer almıştır;

(a.2) Pafta-zemin uyumu tespit edilen parsellerin sayısal değerlerinden hesaplanan yüzölçümü ile tapuda kayıtlı yüzölçümü arasında yanılma sınırı dışında kalan farklılıkların bulunması halinde, bu genelgenin genel hususları dikkate alınarak düzeltme işlemi yapılır.”

Pafta ile zemin arasında herhangi bir uyumsuzluk bulunmadığı halde; tescilli yüzölçüm ile işlem sırasında bulunan yüzölçüm arasındaki fark, tecviz sınırını aşıyorsa, genelgenin genel hususlar kısmındaki düzenleme dikkate alınarak düzeltme yapılacaktır. Yani Kadastro Kanununun 41’inci madde birinci fıkrasına göre düzeltme yapılacaktır.

Bunun için de öncelikle bir teknik rapor (düzeltme raporu) düzenlenip, 41’inci madde formalitelerine göre işlem yapılacaktır.

3 – Yazımdan Kaynaklanan Hataların Düzeltilmesi

Hata tecviz içinde ya da dışında kalmış olmasına karşın, gerçekte herhangi bir hata bulunmadığı halde, doğru hesabın, tapu kütüğüne hatalı yazılmış olması da mümkündür.

Bu tür çelişkiler ise Tapu Sicil Tüzüğünün 74’üncü maddesi ve 2016/2 nolu genelge gereğince ilgilisinin muvafakati ile düzeltilebilir. Muvafakat alınamaması durumunda ise yine 41/1’inci madde uygulanır.

B – İşlemde Yola Terk Bulunup Bulunmaması

1 – Yola Terk Bulunan İşlemler

İşlemde yola terk bulunuyorsa; 2022/7 nolu genelgenin 9/1-a.1 maddesi; düzeltmenin muvafakat ile düzeltilmesini, eğer muvafakat sağlanamaması halinde ise; hatanın her bir parçaya alanları oranında dağıtılmasını öngörmektedir… Ancak; yola terk işlemine tabi bir parseldeki hatanın; yola giden ve kalan kısma dağıtılmamasının daha doğru bir uygulama olacağı değerlendirilmektedir.

Zira; bugünün ölçüm tekniğinde yapılan çalışmalarla elde edilecek değerler yardımıyla; sayısal olarak hesaplanan yüzölçüm ile tescilli yüzölçüm arasında çıkacak fazlalık ya da eksiklik, tecviz içerisinde kalıyorsa; hata yola giden kısımda bırakılmalı, yeni oluşan parselin yüzölçümü, koordinatlar ile hesaplanan net rakamlar olmalıdır.

Fark tecvizi aşıyorsa o zaman öncelikle hata düzeltilip sonra terk edilen kısım düşülmelidir.

2 – Yola Terk Bulunmayan İşlemler

Yapılacak ayırma işleminde yola terk yoksa, yukarıda da bahsedildiği üzere öncelikle ana parselin yü­zölçümü sayısal olarak hesaplanır ve yeni oluşan parseller sayısal olarak hesaplanan net rakamlarıyla tescil edilir.

C – Kısmen 18 Uygulamasına Giren ya da Kısmen Kamulaştırılan Taşınmazda Hata

Kısmen 18 uygulamasına tabi tutulan ya da kısmen kamulaştırılan parsellerde yüzölçüm hatası tespit edilirse; yola terk işleminin tersine, uygulamaya tabi ya da kamulaştırılan kısım, hesaplanan yüzölçümüyle uygulamaya alınır.

Hata ise, daha sonra düzeltilmek üzere ka­lan kısımda bırakılır.