10 soru 10 cevap - 10 (tapu-fen işlemleri)

91 – MÜKERRELİK BULUNAN PARSELDE YOLA TERKİ

SORU) Müdürlüğümüze gelen (A) mahallesinde bulunan parsellere ait ifraz-yola terk dosyasının kontrolü sırasında işleme konu parsellerin (B) mahallesinde bulunan parsel ile mükerrer (binmeli) olduğu tespit edilmiştir. Bu tür bir işlem de nasıl bir yol izlememiz gerekiyor.

1. a) Mükerrerlik çözülene kadar dosyayı bekletmeli miyiz?
2. b) Talebi karşılayıp tescil için tapu müdürlüğüne gönderirken, mükerrerliğin çözülmesi için kadastro müdürlüğü olarak işlemleri gerçekleştirip, ilgili parsel sahiplerine tebligatta gönderilmesi için tapu müdürlüğüne yazı mı yazmalıyız? (Aydın Hatipoğlu)

CEVAP) Aslında en doğrusu, mükerrerlik giderildikten sonra işlem yapmaktır... Ancak (A) Mahallesi ile (B) Mahallesinin kadastrosunun kesinleşme tarihlerine bir bakın. Eğer şu an işlem yapılan parsellerin bulunduğu (A) Mahallesinin kadastrosu daha önce yapılmış ise (ki o nedenle geçerli kadastro olacaktır) ifraz işleminin sonuçlandırılmasında herhangi bir sakınca olmaz gibi görünüyor...

Yok (B) Mahallesinin kadastrosu daha önce yapılmış ise o zaman (A) Mahallesinde yapılacak ifraz sonucu oluşacak parsellerin tescilleri lüzumsuz kalacaktır. O nedenle de mükerrerliğin giderilmesinin beklenmesi en doğrusu olacaktır. ... (hkocak)

92 – 18 UYGULANAN YERDE TADİLAT VE YOLA TERK

SORU) Daha önce 18 uygulaması yapılmış ve parsellerin oluşmuş olduğu imar adasında yeniden yapılan imar plânı neticesinde imar hatları değişerek bazı parsellerde yolda ihdas ve terk çıkmaktadır.  Bu adadaki parselin bir tanesinde İmar Kanununun 15 ve 16’ncı maddelerine istinaden parsel malikinin rızası ile yoldan ihdas ve yola terk yapabilir miyiz? Yoksa yeniden bir 18 uygulamasını mı beklemeliyiz? (İsa)

CEVAP) Plân tadilatı sonrası oluşan duruma göre de 15, 16'ncı maddelerin uygulanması mümkündür. İhdas işlemi için belediyenin talebi gerekir. İhdas sonrası, bu ihdas parseli ile diğer parselin birleştirilmesi ve yola terk, ilgilisinin talebine binaen yapılabilir. ... (hkocak)

93 – 15 VE 16 TERKİ BULUNAN VE 18 UYGULAMASI GÖREN YERDE TADİLAT VE YENİ BİR YOLA TERK

SORU) a) İmar Kanunu 15 ve 16’ncı maddeye göre yol terki yapılarak arsaya dönüştürülen bir parselden tekrardan 15 ve 16. maddeye göre yol terki yapılır mı?

16. b) 18 uygulaması sonucu oluşan bir parselden 15 ve 16. maddeye göre yol terki yapılabilir mi?

Ben her ikisinin de yapılmasını doğru bulmuyorum. Vatandaşa tamam senin parselin plâna uygun hale geldi ev yapabilirsiniz diyoruz, daha bir yıl geçmeden belediyenin aynı parselin tekrar yol terkine karar vermesini doğru bulmuyorum. (KADASTRO72)

CEVAP) Gerek 15 ve 16'ncı madde gereğince terk sonrası ve gerekse 18 uygulaması sonrası; ancak plân değişikliği var ise terk gündeme gelebilir. Plân değişikliği yok ise terk işlemine de gerek olmayacaktır. Evet ilk plânlama mümkün olduğunca plân değişikliğine gerek olmayacak şekilde olması doğrusudur. ... (hkocak)

94 – TERK EDİLEN YERİN ALIMI

SORU) Benim 25 yıllık evimin yanında bulunan arsaya ev yapılmış olup evimin parseline yandaki arsa sahibi 98 m² belediyeye terk etmiş benim parsele katılmak üzere. Ama ben burayı belediyeden alamıyorum. Belediye bana “bura senin parsele katılmak için terk yapılmış ama sana satmam için arka parselden de alacaksın” diyor. Ama o parseldeki şahıs bana vermiyor. Ben şimdilik terki yapılan sadece burayı, diğer parseli almadan nasıl alıp evimin bahçesine katabilirim? (AMORCAN38)

CEVAP) Anlaşılan o ki, sizin parseliniz halen bir kadastro parseli. İmar plânına uygun olarak imar parselinize kavuşmanız için yandaki terkin yanı sıra arkada yer alan parselin de terk yapması ve sizin parselinize katılması gerekir. Belediyenin böyle bir satışı yapabilmesi için mutlaka imar parselinin oluşması gerekir gibi bir kural olduğunu zannetmiyorum. Yan parselin terk ettiğini, arkadaki parselden bağımsız olarak da satabilir.

Arka parsel malikini bu aşamada terke zorlayamazsınız. Ancak, belediye o yerde İmar Kanununun 18'inci madde uygulamasını yaparsa o zaman imar parseliniz kendiliğinden oluşur ama 18 uygulaması yapılmadığı sürece arka parseli terke zorlayamazsınız.

Dediğim gibi, belediyenin yan parselin terk ettiğini size satması için mutlaka imar parselinin oluşmasını zorunlu tutmaması gerekir diye düşünüyorum. Belediye ile bir görüşmenizi, gerekçesini net olarak öğrenip, engel teşkil eden şeyin ne olduğunu öğrenmenizi öneririm. … (hkocak)

95 – BEDELSİZ YOLA TERK GERİ DÖNMEZ – 1

SORU) Daha önce İmar Kanununun 15 ve 16’ncı maddeleri gereğince yola terk edilen kısımlar, plân değişikliği ile tescile konu olursa eski malikine geri döner mi? (savaş)

CEVAP) Daha önce 15 ve 16’ncı madde gereğince bedelsiz olarak yola terk edilmiş kısımlar, daha sonra yapılan plân değişikliği ile tescile konu olması halinde, bu kısımlar eski malikine geri dönmez.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 20.06.1973 gün E.1971/1–224, K.1973/524 sayılı kararına göre;  daha önce bedelsiz olarak yola terk edilen yerlerin plân tadilatı ile özel mülkiyete konu edilmesi karşısında belediye tarafından tekrar eski malikine bedelsiz iade edilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştı.

Ancak belediyeler, bu durumdaki yerlerin ilgilisine geri dönmesini engellemek için 10 TL. gibi bedelle satış yapılmış gibi resmi senet düzenleyip, bu terklerin sanki bedelli olarak yapılmış yoluna gitmekte idiler.

Oysa bugün, gerek Yargıtay ve gerekse Danıştay 6. Dairesi bu görüşten vazgeçip, daha evvelki uygulamalarla yola terk edilen yerlerin imar plânı tadilatı ile tescile konu olması halinde eski maliklerine dönmeyeceğine dair hüküm tesis etmişlerdir.

(Örneğin; DANIŞTAY 6. Da.; E.1994/1108, K.1994/3671 sa.kararı ve YARGITAY 5.HD.nin 28.05.1996 ta. E.1996/5090, K.1997/ 8622 sa. kararı)

Ayrıca, en son olarak; Anayasa Mahkemesinin 12.01.2012 tarih E.2011/23, K.2012/3 sayılı kararı da; 15 ve 16'ncı maddeler gereğince terk edilen yerlerin; daha sonra tescile konu olması halinde, terki yapan eski malikine geri dönmeyeceği yolundadır… (hkocak)

96 – BEDELSİZ YOLA TERK GERİ DÖNMEZ – 2

SORU) “Bedelsiz terkler eski malikine geri dönmez.” diyorsunuz.

“….. 1973 tarihli olan Yargıtay HGK.nun kararı, 15 ve 16’ncı maddeler gereğince bedelsiz terk edilen yerlerin, plân değişikliği halinde ilgilisine geri döneceği yolunda olmasına karşın, uygulamada yaşanan olumsuzluklar nedeniyle, daha sonra gerek Yargıtay ve gerekse Danıştay kararları dönmeyeceği yolunda olmuştur... Sonuç olarak; geri dönmez.

Ancak burada şöyle bir nüans bulunmaktadır. Daha önce bedelsiz terk edilen yerde, plân değişikliği sonucu parsel oluşturulup, terk eden malike verilmesi mümkündür. Bir üst paragrafa aykırı olmadan bu nasıl mümkün olacaktır? Şöyle ki; geri dönmeyecek olan, zemin değil yüzölçümdür. Örneğin; önceki terk oranı %35'e tekabül etsin. Bugün 18 uygulaması sırasında DOP oranı %20 olsun. İlgilisi daha önce fazladan terk ettiği %15'lik yüzölçüme tekabül eden miktar üzerinde hak iddiasında bulunamayacaktır.”

2’nci paragraftan benim anladığım; yani %20’lik kısmı bedelsiz terk eden eski malikine verilir şeklindedir. Anladığım doğru mudur? Dava mı açmak lazımdır? Yoksa müracaat edince verecekler midir? Biraz daha konuyu açabilir misiniz? (Metiner)

CEVAP)  Sizin kadastro parseliniz 1000 m² idi. 18 uygulamasını beklemeden, 15 ve 16'ncı madde uygulamasıyla %35'e tekabül edecek şekilde 350 m²'yi terk edip, 650 m²'lik imar parselinize kavuştunuz. Yola terk edilen kısmı (A) harfi ile kodlayın, zeminde tekabül ettiği yeri de biliyoruz. (Aplikasyon ile her zaman A harfinin zemindeki yerini tespit edebiliriz değil mi?) Daha sonra 18 uygulaması yapılıyor ve önceki yola terk sonucu elde ettiğiniz 650 m²'lik parsel sizin adınıza tahsis ediliyor. Buraya kadar sorun yok diyeceksiniz.

Gelelim tadilat konusuna; yeni bir plân tadilatı yapılıyor ve bu tadilatı ile birlikte yolların yeri kaydığına göre buna bağlı olarak daha önceki imar parselleri de kayacaktır. (Sizin parselinizin önünde ve arkasında yol olduğunu varsayalım) Yeni plâna göre sizin parselinizin arka cephesinden bir kısım yer yol olurken parseliniz öne doğru kaymış olacaktır. Yani daha önce 15 ve 16'ncı madde uygulamasıyla terk ettiğiniz yer fiilen tekrar sizin parselinize dahil olmuş olacaktır. Ama sizin parselinizin arka cephesinden bir kısım yer eksildiği için yine aynı 650 m²'lik bir parseliniz olacaktır.

Parselin ön cephesindeki yol tamam ama arka cephesinde yol yok, parsel var derseniz, herhangi bir şey fark etmez. Yol güzergahı kaydığı için, yollar arasındaki parseller de sistematik kayacağından yine aynı zeminde A ile kodladığımız kısım fiilen sizin imar parseliniz içinde kalacaktır.

Yol ile ilgili olarak parselinizin hemen arka cephesinde ya da diğer parsellerden sonra gelen yol güzergahında herhangi bir değişiklik yok, yalnızca parselin önündeki yol güzergahında kayma var. Hatta maliki olduğunuz imar parseli 650 iken, tadilat sonucu bu kısma rastlayan parsel 700 m² olsun. Yine bir şey değişmez, siz 700 m²'lik o parselde 650 m² ile hissedar olursunuz, 50 m²'lik de başka bir hissedar girmiş olur. Sizin yüzölçümünüzde bir değişiklik olmaz ama parselinize tadilat sonucu eklenen o 50 m²'lik kısım sizin daha önce terk ettiğiniz yer değil mi? İşte daha önce terk ettiğiniz ve zeminde A ile kodlandırdığımız yerin bir kısmı, sizin de hissedar olduğunuz parsel içerisinde yer almış oldu.

Anlatmak istediğim odur. Yoksa daha önce terk edilen 350 m²'lik yüzölçümün; şu ya da bu durumda o malike geri dönmesi mümkün değildir. Nitekim; bahsettiğiniz o yazıda terk edilen kısımların maliklerine geri dönmeyeceği konusunda Anayasa Mahkemesinin kararı da bulunmaktadır. (Anayasa Mahkemesinin (12.01.2012 tarih E.2011/ 23, K.2012/3 sayılı kararı). … (hkocak)

97 – KAT İRTİFAKLI YERDE YOLA TERK

SORU) Bir parselde kat irtifakı kurulmuş olması yola terke engel midir? Kat irtifaklı parselden yola terk yapılabilir mi? (gurmen83)

CEVAP) Kat irtifakı kurulması o parselde yapılacak yola terk işlemine engel değildir. Yola terk işlemi plân gereği yapılmaktadır. Kat irtifakı kurulduktan sonra plân değişikliği yapılmış olabilir. Yeni plân gereği olarak da yola terk gerekebilir. ... (hkocak)

98 – YOLA TERKİN KÜTÜKTE GÖSTERİM ŞEKLİ

SORU) 770 m² “tarla” vasıflı taşınmazda 15 ve 16’ncı madde uygulaması yapılıyor ve kadastro müdürlüğünden gelen değişiklik bildiriminde 70 m^2’si bedelsiz yola terk (a) parsel olarak ve kalan 700 m^2’si de (b) parsel “arsa” olarak tescil bildirimi düzenlenmiştir. Bedelsiz yola terk işlemini aynı kütük sayfasında yüzölçümden düşüp “tarla” vasfını “arsa” olarak değiştirmek mümkün müdür, yoksa o sayfayı kapatıp ayrı iki sayfa açıp mı işlem yapılacaktır? (orca1006)

CEVAP) Mevzuatımıza göre bedelsiz yola terk işlemini, taşınmazın yüzölçüm sütununda, yüzölçümden düşüp, taşınmazın cins değişikliğini de yine aynı kütük sayfasında göstermeniz mümkündür. Ayrı ayrı kütük sayfası açmanıza gerek yoktur. … (hkocak)

99 – YOLA TERK / KAMULAŞTIRMA

SORU) Benim iki sorum olacak;

1 – Üzerinde yapı bulunan bir parsel için belediye özel bir büroya halihazırdaki imar durumuna göre yola terk dosyası hazırlatmış ve daha sonra ilgili belediyenin dediğine göre o parselde yola terk değil kamulaştırmaya giderek yol açmış ve parsel sahiplerine de parasını ödemiş. Asıl sorun da tam olarak burada başlıyor; parsel sahibi yoldan arta kalan kısmın ifrazını istiyor. Yalnız imar plânına göre yapılacak yola terk ile kamulaştırıldığı söylenen alanlar arasında 10 m^2’lik fark var. Eğer kamulaştırıldığını farz edersek kalan alana göre ifraz cephe kurtarmadığından dolayı mümkün olmuyor.

Bunun üzerine ilgili parselin fen klasörüne baktım. İlgili kısımda yola terk işlemi yapıldığı yazılmış. Bu durumda eğer yola terk yapıldığını esas alarak ifraz yaparsam dosya kadastrodan geçer ama belediyeden onay görmez öte yandan kamulaştırıldığını esas alarak bölersek belediyeden dosya geçer ama kadastroda tıkanacak. Bu durumda ne yapmak lazım?

2 – Diğer sorum da şöyle; bir kadastro parselinde mevcut imar plânına göre yola terkinin yapılıp kalan kısmında 5 parsel oluşturacak şekilde ifrazı istenmektedir. Bu kalan kısımda iki tane 80 yıllık yapı mevcut. Bu yapıların bir parsele düşeceği şekilde ifraz yapmamız mümkün. Yalnız ilgili kadastro parselinin yola terkinden sonra kalan ve ifrazı istenen kısma 6 farklı noktadan 3-6 m² arasında farklı farklı eski evlerin tecavüzü söz konusu. Ayrıca ilgili kadastro parselinin yolun diğer tarafında imara denk gelen kısmı imar sınırının 1 metre içerisinde paralel bir hat gibi gidiyor. Alan olarak da 70-80 m² kadar bir kısım. Bu paralel hat boyunca da boy boy en az 9 tane ev mevcut. Bu evlerin sınırları imar sınırı ile bir.

Peki bu ilgili işin dosyasında tüm tecavüzler belirtilmeli mi, hazırlanacak beyannameye yazılmalı mı, yoksa sadece ölçü krokisinde göstermek kafi mi? Son olarak da yolun diğer tarafında imarın içinde kalan alan ayrı parsel olarak gösterilip oradaki ev sahiplerine satışı yapılabilir mi? Veya burada yapılması gereken başka bir işlem var mıdır? (erc_jeodezi)

CEVAP) Yola terk işleminin imar plânına göre yapılmış olduğunu belirtiyorsunuz. Fen klâsöründe de bu durum görülebildiğine göre, terk işlemi tapuya tescil edilmiş demektir. Bir kamulaştırma işleminden bahsediyorsunuz. Kamulaştırma işlemi anladığım kadarıyla, yeni bir plân değişikliği gereği yol genişletmesi nedeniyle yapılıyor olsa gerek. Kamulaştırma işlemi ile ilgili formaliteler tamamlanmışsa, parsel maliki kamulaştırma haritasını esas alarak terk işlemini yapabilir. Plân gereği belediye kararı olduğu sürece de Tapu ve Kadastro İdaresinden bu işlem geçer. Eğer yeni bir plân yoksa, yani kamulaştırmayı gerekli kılan resmi bir sebep yoksa, belediye, yola terk hattına göre olan vatandaşın talebini yerine getirmesi gerekir.

İfraz sonrası oluşan parsellerde bulunan yapılar komşu parsellere tecavüzlü olursa, bu tecavüzler dosyasında ve tescil bildiriminde gösterildiği gibi tapu kütük sayfasında da gösterilmelidir. Tecavüz, yalnızca bina bulunan parselin kütüğünde gösterilmekle yetinilmemelidir. Üçüncü şahısların haklarının korunması bakımından, binaların tecavüz ettiği parsellerin kütük sayfasında da gerekli belirtim yapılmalıdır. … (hkocak)

100 – SOSYAL VE KÜLTÜREL ALANA TERK

SORU) İmar planında sosyal ve kültürel tesis alanı olarak geçen bir yerin 15 ve 16 göre terki yapılabilir mi? (rduysak)

CEVAP) Bir imar parselini oluşturmak için, bu parsele sınır durumda olan "sosyal ve kültürel alana terk" mümkündür. Ayrıca, herhangi bir parsel imar plânında sosyal ve kültürel alan parseli olarak da belirlenmiş olabilir. İşte bu sosyal ve kültürel tesis için olan imar parselini oluşturmak için bu parselden 15 ve 16’ncı maddeler gereğince yola terk de yapılabilir... (hkocak)