22/A GEREĞİNCE KADASTRO PAFTALARININ GÜNCELLENMESİ (YENİLENMESİ) - 1

Ayrıca Tapu Sicil Tüzüğünün 6'ncı maddesi de; plânları ana sicillerden biri olarak belirlemiştir.

Bu maddeler tapu plânlarının önemini vurgulamak bakımından önemlidir.

Tapu Plânları (kadastro paftaları), tesis kadastrosuyla oluşturulabileceği gibi, tapu fen hizmetleri sırasında da oluşturulabilir.

Daha öncesinde bazı mevzuat düzenlemeleriyle plân oluşturma çalışmaları yapılmış olsa da; düzenli plân üretimine, 1934 tarihli 2613 sayılı Kanun ile il ve ilçe belediye sınırları içinde yapılan kadastro çalışmalarıyla, başlanmıştır. Belediye sınırları dışında kalan kısımlarda düzenli plân üretimi ise, 1950 tarihinde yürürlüğe giren 5602 sayılı Tapulama Kanunu ile başlanmış, bu Kanunun yerine 506 sayılı Kanun ve daha sonra da 1966 tarihli 766 sayılı Tapulama Kanunu yürürlüğe konmuştur.  

Halen; tesis kadastrosu (2613 ve 766 sayılı kanunları yürürlükten kaldıran) 1987 tarihli olan 3402 sayılı Kadastro Kanunu ile; tapu fen hizmetleri ise BÖHHBÜY ve 2023/4, 2023/5 nolu genelgelerle yürütülmektedir.

Sürekli ilerleyen teknoloji karşısında tapu plânları, teknik nedenlerle yetersiz kalabilmekte, uygulama özelliğini yitirebilmekte ve de zamanla eskiyen paftalarda silinti, yırtılma, kaybolma gibi nedenlerle, istenen ölçüde yararlanılamaz duruma düşebilmektedir.

3402 sayılı Kadastro Kanununun 22'nci maddesi; kadastrosu yapılmış bir yerde ikinci bir kez kadastro yapılmasını yasaklamıştır. (Aynı nitelikte hüküm, mülga kanunlarda da mevcut idi.)

Dolayısıyla eski paftaların yenilenmesine olanak sağlayacak bir mevzuat düzenlemesine ihtiyaç duyulmuş ve bu amaçla 23.06.1983 tarih ve 2859 sayılı Yenileme Kanunu yürürlüğe konmuştur. Aynı yıl, yönetmeliği hazırlanmış ve bu yönetmelik 1995 yılında son şeklini almıştır.

Yenileme Kanunu gereğince;

Teknik sebeplerle yetersiz kalan, uygulama özelliğini kaybeden ve eksikliği görülen, en az bir ada ya da mevkii birimindeki paftalar yenilenebilecekti. Ancak, geçen yıllar itibariyle Yenileme Kanunundan istenen randıman alınamaması sebebiyle yeni bir yasal düzenlemeye gerek duyulmuştur.

Bilindiği üzere 22 Şubat 2005 tarihinde kabul edilen (RG:03.03.2005/25744) 5304 sayılı Kanun ile, 3402 sayılı Kadastro Kanununun bazı maddelerinde değişiklik yapılmıştır. Değişiklik yapılan maddelerden biri de 22'nci maddedir. Değişiklik ile birlikte 3402 sayılı Kadastro Kanununun 22'nci maddesi (A) bendi gereğince de kadastro paftaları yenilenebilecektir.

Buna göre 22/A gereğince; tapulama, kadastro veya değişiklik işlemlerine ilişkin; sınırlandırma, ölçü, çizim ve hesaplamadan kaynaklanan hataları gidermek üzere uygulama niteliğini kaybeden, teknik nedenlerle yetersiz kalan, eksikliği görülen veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit edilen kadastro haritaları tekrar düzenlenerek tapu sicilinde gerekli düzeltmeler yapılabilecektir.

Madde 22/A ve Yönetmeliği; 2859 sayılı Yenileme Kanunu ve Yönetmeliğine göre, prosedürü daha az kapsamı daha geniş ve yeni açılımlara olanak tanımaktadır.

Ancak burada esas olan şey;

Elde mevcut olan eski paftalardan yararlanarak, zeminde parsel sınırlarının belirlenmesi ve de belirlenen noktaların ölçüme tabi tutularak yeni paftaların oluşturulmasıdır. Her iki düzenlemede de hedef ve yapılacak çalışmanın mahiyeti aynıdır.

2859 sayılı Yenileme Kanunundan istenen randıman neden alınamadığı konusunda teşhis doğru konulamaz ise 22/A gereğince yapılacak çalışmalardan da istenen randıman alınamayacaktır. İstenen randımanın alınabilmesi için yenileme çalışmalarında görev yapacak teknik elemanların bazı özelliklere sahip olması gerekir.

Yenileme çalışmalarında görev yapacak teknik elemanın belli bir tecrübe ve birikime sahip olması ve eski paftalar ile zemin arasında kurulacak bağlantılarla ilgili karşılaşacağı her duruma göre inisiyatifini kullanabilecek kapasiteye sahip olması gerekir.

Bunun için de yenileme çalışmalarında görev yapacak kadastro elemanlarının mutlak surette eğitime tabi tutulması gerekir.

İhale suretiyle yapılacak çalışmalarda da; yüklenici müteahhit ve elemanlarının da aynı şekilde eğitime alınması ya da eski paftalara göre zeminde parsel sınırlarının belirlenmesi konusundaki inisiyatifin, konunun eğitimini almış, kadastro elemanlarında olması gerekir.

Yüklenici ise, bu şekilde belirlenen sınırların ölçümü ile görevli olmalıdır.

*   *   *