Av. Hüseyin KOÇAK
31 – Kullanım Kadastrosunda Encümen kararı
2/B sahasında daha önce (2924 ve 3402 sayılı kanunblar gereğince) kullanım kadastrosu yapılmayıp, ilk kez çalışma yapılıyorsa, tıpkı bir ilk tesis kadastro yapıyor gibi hareket edilmesi gerekir. Eğer, o yer orman içinde (2/B sahası) olmasına karşın imar plânı bulunuyorsa, o zaman 3402 sayılı Kanunun 47/K Yönetmeliği gereğince encümen kararı ya da il özel idaresi kararının aranması gerekir. İmar plânı içinde değilse, böyle bir karar aramaya gerek yoktur.
3402 sayılı Kanunun Ek 4’üncü maddesi kapsamında fiili kullanım durumu dikkate alınmak suretiyle kadastrosu yapılacak 2/B alanlarında, kadastro çalışmalarına başlanılmadan önce Mahkemelerden alınacak listelerde yer alan davalardan;
“Kullanıma (şagile)/muhdesata” yönelik davası görülmekte olan (hükme bağlanmış olup da henüz kesinleşmeyenler dahil) taşınmazların ise, kadastro esnasında malik yönüyle Hazine adına, “kullanım (şagil)/muhdesat” yönüyle ise davalı olarak tespitinin yapılması gerekmektedir.
Bilindiği üzere 5831 sayılı Kanunda kullanıcı ve muhdesat sahibi geçmektedir. Muhdesattan bahsedebilmek için, muhdesata konu şeyin ne olduğunun da resmi belgede görünmesi gerekir. O nedenle de sınırlandırma krokisinde mutlaka görünmesi gerekir. Ama paftada gösterilmemelidir diye düşünüyorum.
Çünkü satış koşulları belirlendiğinde muhdesat sahibinin o 2/B sahasında hak sahibi olduğunun anlaşılması halinde paftasına mutlaka işlenecektir. Ancak hak sahibi olmaz ise o zaman Paftada fazladan bir çizim yer almış olacaktır.
Eğer hak sahibi olursa, krokisinde bulunduğu için paftaya çizimi de sorun olmayacaktır. O nedenle, nasıl olsa krokisinde yer aldığına göre pafta çizmekte acele edilmemesi gerekir.
Kullanım kadastrosu sırasında; aynı parsel üzerinde birden fazla muhdesat niteliğinde bina bulunması durumunda, yatay muhdesatlarda harf verilmek suretiyle, dikey muhdesatlarda ise bağımsız bölüm numarası yazılmak suretiyle muhdesat sahipleri kadastro tutanağının “beyanlar” hanesinde gösterilir.
a) 2/B sahalarında yapılan çalışmalarda, her bir parsel Maliye Hazinesine yazılmakta, üzerinde kullanıcısı belirtilmektedir. Yapılan çalışmalar sırasında; 2/B alanı içerisindeki her bir parsel sınırlandırılarak kullanıcı ve/veya muhdesat sahibi yazılır. 2/B sahası içerisindeki okul, cami, sağlık ocağı gibi tesisler muhdesat niteliğinde olmadığından muhdesat olarak gösterilmez.
Maliye Hazinesi adına tahdit ve tespit gören bu tesislerin bulunduğu parseller üzerindeki yapılar parselin “vasfı” sütununda gösterilir.
b) 2863 sayılı KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKALARINI KORUMA KANUNUNUN 11'inci maddesi; "... korunması gerekli kültür ve tabiat varlıkları ile bunların korunma alanları zilyetlikle iktisap edilemez." hükmündedir. Bu hükümden hareketle; 2/B parselinin tutanağında, sit alanının varlığının belirtilmesi daha doğru olur.
Orman içinde kalan yollar ormanı bölmez, yani orman içindeki yollar da ormandır. 2/B sahası da orman içerisinden çıkarılan yer olduğuna göre 2/B sahası bir blok olarak tescil edilirken yollar da buna dahil edilmelidir. 2/B bloğu içinde kalan tapulu parsellerin yüzölçümü düşüldükten sonra geri kalanlar (yollar da dahil) bir bütün olarak tescil edilmelidir.
Kullanım kadastrosu yapılırken; yollar nedeniyle 2/B bloğu ile bu blok içinde oluşan parsel yüzölçüm toplamları arasında bir çelişkiye sebebiyet vermemek için de; kullanım kadastrosu ile belirlenen parsellerin toplam miktarı belirlenir, geri kalan yol olarak ana blok yüzölçümüden düşüldükten sonra; kalan 2/B bloğu ile, bu blok içinde oluşan parseller yüzölçümü arasında herhangi bir çelişki kalmaz. ...
2/B sahalarında yapılacak çalışmaların esas amacı her bir parçanın ayrı parsel halinde hazine adına tescilinin sağlanması ve de kullanıcı ya da muhdesat sahibinin de belirlenmesidir. Onun dışında herhangi bir şeyin gösterilmesi ya da gösterilmemesi konusunda kesin bir hüküm bulunmamaktadır.
Aksine bir hüküm olmadığı için de, çalışmaların devamındaki işlemler için ihtiyaç olabilecek ayrıntıların da gösterilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Bilindiği üzere kullanım kadastrosu yapılırken kullanıcı ve muhdesat sahibi belirlenmektedir. Tahsis edilen miktarlara göre zeminde fiili oluşum varsa o şekilde kadastro tutanağı tutulur. Ek olarak kullanıcısı da aynı kişi ise bu da kullanıcı olarak yazılmasının yanı sıra tahsisle ilgili durum da belirtilir.
Kullanıcısı farklı ise; satış işlemini yapacak Maliye İdaresi tarafından değerlendirilmek üzere kullanıcısı yazıldıktan sonra, tahsis sahibinin haklarının korunması bakımından, tahsis edilen kişi de belirtilmelidir.
Kullanım kadastrosu sırasında; kullanıcı belirlenirken, yeri kullanan kişinin ibraz ettiği bir senet varsa ve o yeri, 31.12.2011 tarihinden öncesinden beri, kullandığına kanaat getiriliyorsa kullanıcı olarak o kişi gösterilebilir. Muhtar ve bilirkişiler bu tespite imza atmaktan imtina ediyorsa tutulan tutanakta belirtilir. 2/B satışları ile ilgili 6292 sayılı Kanun kapsamında satış sırasında ilgili idare bu imzadan imtinayı görecektir. Buna karşı da kullanıcı, hak sahibi olduğunu orada kanıtlamaya çalışacaktır.
2/B sahasında yapılan çalışmalar tamamlandıktan sonra sırasıyla;
a) Liste Düzenlenir
Kullanım kadastrosu sırasında tahdit ve tespite konu taşınmazların kim veya kimlerin kullanımında bulunduğu, varsa üzerindeki muhdesatın kim/kimlere ait olduğu tespit edilerek bu bilgileri içeren bir liste düzenlenir. Bu liste, kadastro müdürlüğü görevlileriyle birlikte maliye temsilcisi ve muhtar tarafından da imzalanır.
b) Tutanak Düzenlenir
Çalışmalar tamamlandığında 2/B sahası içinde kadastrosu yapılmayan taşınmaz kalmadığına, sınırlandırma ve tespit işlemlerinin tamamlandığına ilişkin bir tutanak düzenlenerek; bu çalışmada görev yapan muhtar, bilirkişiler, kadastro teknisyenler ve tasarruf kontrol memuru tarafından imzalanır.
* * *