Av.Hüseyin KOÇAK
151 – TEVHİT OLMUŞ PARSELLERDE HATA VE DÜZELTME
SORU) İmar uygulaması sonucu koordinatlı olarak oluşan iki parselin tevhit işlemi lihkab tarafından tapu alanları esas alınarak yapılıp kadastro kontrolünde geçip tapuda tescil görmüş. Lihkab denetimi sonucunda bu işlem tenkit edilerek kadastro müdürlüğünce düzeltilmesi istenmiş müdürlüğümüzce yapılan kontrol işleminde parsellerin hesap alanları az da olsa tecvizi geçmekte parseller koordinatlı ve imar parseli belediye encümeni de kararında düzeltme işlemine girmek istemiyor nasıl bir yol izlememiz gerekir? (atay_bekir)
CEVAP) Yanlış bilmiyorsam 6785 sayılı ilk İmar Kanunu 1957 tarihlidir... Örneğin 1958 yılında 42'nci madde uygulaması (halen 18'inci madde uygulamasıdır) yapılmış. Bugün tecvizi ufacık aşan bir hata tespit ediliyor ve bizim mevzuatımız da diyor ki; bunu, uygulamayı yapan idare düzeltecek! ...
Bir başka örnek; 18'inci madde uygulaması ile oluşmuş bir parseliniz var, bugün yüzölçümünü hesapladığınızda tecvizi aşar şekilde bir yüzölçüm hatası var. Sizin parselinizin yeni yüzölçüm hesabı küçülüyor, siz buna rıza gösteriyorsunuz ama kadastro mevzuatı diyor ki, bunu ben düzeltemem belediye düzeltsin... Örnekleri çoğaltabiliriz.
Mevzuat hazırlarken nedense hep bana sorumluluk gelmesin de ne olursa olsun, isterse sorun çözümsüz kalsın!... Mantık bu... Sizin örneğinizdeki işlem gerçekleşmiş ve sonuçta oluşmuş bir parsel var ve yüzölçümü hatalı. Düzeltme yapmak istememeniz halinde de en azından tapu kütüğüne yüzölçümde hata olduğuna dair belirtim konmasını sağlayın.
Eğer yüzölçüm küçülüyorsa ve de ilgilisi muvafakat veriyorsa, ya da yüzölçüm artıyor olsa bile bir kaba hatanın varlığını gösterir boyutta değilse, özellikle de diğer parselleri etkilemiyorsa düzeltme yapmakta sakınca olmadığını düşünüyorum. (hkocak)
152 – HAZİNE TAŞINMAZLARININ TEVHİDİ
SORU) Mülkiyeti maliye hazinesine ait olan parsellerin tevhit işlemlerini kurumun kendi bünyesinde harita mühendisi yoksa kadastro müdürlüğü mü, lihkab mı yapar? Bu işlemi yapmakla kim yükümlüdür? Defterdarlık serbest çalışan bir mühendise bu işlemi yapmaya yetki verebilir mi, bu yetki ile bu işlemi serbest mühendis yapabilir mi? (eslem12)
CEVAP) Hazineye ait taşınmazlarla ilgili tevhit işlemi, hazinenin kendi personeli yoksa lihkab tarafından yapılması gerekir... Ancak 4706 sayılı Kanun kapsamındaki taşınmazlarla ilgili tevhit, tespit (aplikasyon, yerinde gösterme), ifraz ve yola terk vs... gibi işlemlerin haritası kadastro müdürlükleri tarafından yapılacaktır.
Bunun dışında, hazineye ait parsellerin tevhidinin kadastro müdürlüğü tarafından yapılacağına dair bir mevzuat hatırlamıyorum. Ayrıca Defterdarlığın serbest mühendise yetki vermesi diye de bir şey olmaz... Eğer Defterdarlık bu tevhit işlemini yaptırmak için lihkab'a para vermek istemiyorsa en fazla şu olabilir; başka bir kurumdan geçici olarak Defterdarlığa mühendis görevlendirmesi yapılabilir. ... (hkocak)
153 – KAMULAŞTIRMA YAPAN DSİ’NİN TEVHİT YETKİSİ
SORU) ….. DSİ ilçemizde baraj alanında yapacağı kamulaştırmada, bazı taşınmazlarda TEVHİT yapmasında sıkıntı yaşıyoruz. Taşınmazlar aynı şahıslar adına müşterek olarak kayıtlı ve DSİ’nin 7’nci madde belirtmesi var, aynı beyannamede DSİ bir zorunluluktan kaynaklanarak önce diyor 438 ile 439 birleşti A oldu, daha sonra ayrıldı B ve C oldu ilgili şahıslar gösterilerek C parselinin düşünceler bölümüne DSİ kamulaştırma yazılmak suretiyle beyanname düzenlenmiştir. Tapu Dairesi Başkanlığımızın 19.10.2016 tarih 2223665 sayılı duyurusunun maddesinde;
"VI. İdare tarafından kamulaştırma öncesi ifraz talep edilmesi durumunda, herhangi bir hak kaybına ve Hazine zararına neden olunmaması için, kamulaştırmayı yapacak İdare tarafından gönderilen değişiklik taleplerini içeren yazılarda talep edilen işlemin açıkça belirtilmesinin (ifraz vb.) yanı sıra ilgili idareden tapu siciline yapılacak değişikliklerden doğacak hukuki sorumluluğu kabul ettiklerine dair yazılı beyanın alınması gerekmektedir. İşlem sonrası taşınmaz ilgililerine işlemlere ilişkin bildirim yapılması, taşınmaz cinsinin kamulaştırma işlemi sonucunda oluşan niteliği ile (yol, kanal vb.) tapu kütüğüne tescilinin yapılması, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi şerhi bulunan taşınmazlarda ise bu maddede belirtilen ayrıksı durumlara bakılmaksızın idarelerin ifraz taleplerinin doğrudan karşılanması gerekmektedir" denilmektedir.
Uygulama talimatı gereği bu beyanname uygulanmasında tereddüt hasıl olmuş, TAKBİS işlem ağacında da kamulaştırma öncesi İFRAZ olmasına rağmen TEVHİT işleminin bulunmaması da ayrı sıkıntı. (çevreci)
CEVAP) İfraz için örnek bir talimat yazmışsınız ama ifraz ile tevhit ayrı şeylerdir. Kamulaştırma sırasındaki ifraz, herhangi bir parselin kamulaştırılan kısmı ile dışarıda kalan kısmı için gündeme gelir. Yani kamulaştırma ifraz hattı esas alınarak yapılan tam olarak kamulaştırma ile bağlantılı bir işlemdir.
Halbuki sizin vermiş olduğunuz tevhit örneğinde iki parsel kısmen kamulaştırılacak, İdare diyor ki; "her iki parselin kamulaştırma formaliteleri ile uğraşmayayım, nasıl olsa her ikisi de aynı kişi/kişilere ait öyleyse bunu tek parsel haline dönüştüreyim, onun için de iki parseli tevhit/ifraz yapayım, olsun bitsin"... İyi ama o parseller henüz kamulaştırılmadığı aşamada kişilere aittir. Öyle olduğu sürece de, o kişilerin talebi olmadan böyle bir tevhit işlemi yapılamaz. Yani her ne kadar kamulaştırma dosyası içerisinde gelmiş bile olsa tevhit işlemi kamulaştırma işleminden bağımsız bir işlemdir... (hkocak)
154 – LİHKAB’IN BEDELİ İADE ETMESİ
SORU) Birleştirme işlemi yapılmak istenen iki parsel için lihkab’a değişiklik dosyasını hazırlaması için başvuru yapılıyor. Başvuru esnasında işlemin ücreti tahsil ediliyor ve dosya hazırlanıp ilgili belediye encümenine sunuluyor. Belediye encümeninden karar olumsuz çıkıyor ve birleştirme işlemine müsaade edilmiyor. Encümen kararı olumsuz olduğu için yapılamayın birleştirme işleminin ücretinin LİHKAB tarafından geri iade edilmesi gerekmez mi? (sesoydas)
CEVAP) Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün yayımlamış olduğu 2022/2 nolu genelgenin 24’üncü madde, üçüncü fıkrasına göre; "…tip sözleşmenin düzenlenmesini müteakiben ücreti tahsil edilir ve faturası kesilir.” Bilindiği üzere sözleşme de işlemin başında yapılır. İşin devamına gelince, aynı genelgedeki diğer düzenlemelere bakılacak olursa her şey yolunda olan bir durum varmış gibidir. Yani talep edilen işlem, imar mevzuatına uygun olmadığı durumlarda geri dönüşün (ücret konusundaki geri dönüşün) nasıl olacağına dair herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Ama bu demek değildir ki; LİHKAB baştan ücretini alır ve de sonrası Allah kerim... Böyle bir şey olmamalı, LİHKAB öncelikle işlemin olup olmayacağı konusunda bir ön araştırma yaparak talebi almalıdır. Sizden aldığı ücrete gelince de, bir şekilde iade etmesi gerekir. Somut dayanak derseniz yok ama işlemin olmaması sizin hatanızdan kaynaklanmıyor. LİHKAB işlemin yapılıp yapılamayacağını yeterince araştırmadan ücreti aldığı için, dayanak olmaması durumunda bile, iade etmemesi hiç etik olmayacaktır. (hkocak)
155 – BİRLEŞMİŞ ADALARA TEK ADA NUMARASI VERİLİR
SORU) İlçemizde imar uygulaması sonucu Ankara-Samsun yolu kenarında servis yolu olarak gözüken parseller şahıslar adına tescil edilmiş. Bu adada kalan parseller diğer 4 adet ada ile bitişik olmasına rağmen, başka bir ada altında tapuya tescilli gözüküyor.
Şu anda vatandaşın 2 tane birbirine bitişik parseli olduğu halde ada numaraları değişik. Bu iki parselin tevhidi için nasıl bir yol izlenmesi gerekiyor... (Veli SABANCILAR)
CEVAP) Her ne sebeple olursa olsun, birbirine sınır parsellerin farklı adalarda gözükmesi doğru değildir. İleride sorunların yaşanmasına neden olur. Öncelikle, birbirine bitişik adaların tek ada numarası altında birleştirilmesi gerekir.
Ada ve parsel numarasının değişikliği hak kaybına neden olmadığından bu işlem idaremiz tarafından resen yapılıp, MK’nın 1019’uncu maddesi gereğince ilgililere bildirimde bulunulmalıdır. Adaları numaraları farklı parsellerin tevhidine, bu işlemden sonra geçilmelidir. … (hkocak)
-------------------- İFTİFAK HAKKI --------------------
156 – İRTİFAK HAKKI DOSYASININ KONTROLÜ VE TAPULU PARSELDE PİLON YERİ
SORU) … Bir fabrikaya elektrik hattı götürülmek isteniyor ancak bunun için kamu yararı kararı alınamıyor (3-4 köyden geçen bir proje) fabrika işi irtifak hakkı kurarak çözmek istiyor ve tüm parsel maliklerinden hattın geçtiği kısımda 99 yıllığına irtifak hakkı kurabilir diye vekalet ve il özel idaresinden encümen kararı alıyor. Bu işlemi kadastro müdürlüğü olarak nasıl karşılayabiliriz… Pilon yerlerinin durumu nasıl olacak?
Pilonların denk geldiği parsellerde pilon yerleri için ayrı bir irtifak veya intifa hakkı mı tesis etmeliyiz yoksa bu yerlerin ifraz edilerek ilgili fabrika adına tescili mi gerekli? İfrazı yapılacak ise özel idare tarımsal alanlarda böyle bir ifraz kararı alabilir mi? (tkeskin)
CEVAP) a) İrtifak hakkı işleminin haritası yapılıp dosyası hazırlanmışsa, belediye encümeni ya da il özel idaresinin kararı da varsa; kadastro müdürlüğü tarafından yapılacak işlem dosyasının kontrolüdür. Bu kontrol de diğerlerinden farksızdır. Ama galiba sizin sorunuz; "aynı anda çok sayıda parsel var, normal şartlarda irtifak hakkı için her bir parsel dosyası ayrı ayrı gelir ve de her biri ayrı kontrol edilir. Kamulaştırma değil ki tüm dosyayı bir kalemde kontrol edelim" düşüncesiyle nasıl bir yol izlemeniz gerektiğini mi soruyorsunuz?
Örneğinizdeki irtifak hakkı farklı bir durumdur. O nedenle de bence; her ne kadar dosya bir kamulaştırma dosyası olmasa da tıpkı bir kamulaştırma dosyasında olduğu gibi projeyi bir bütün olarak kontrol etmelisiniz. Daha sonra taraflar başvurdukça yine tıpkı kamulaştırma işlemlerinde olduğu üzere her bir talep için düzenlenecek tescil bildirimini tapu müdürlüğüne göndermelisiniz. (Bu şekilde yaptığınızda kimin hakkı zarar görür?)...
Pilon yeri, normal şartlarda ayrı bir parsel olarak tescil edilmesi gerekir. (Nitekim; tescile tabi olmayan yerlere rastladığında pilon yeri tescil edilir). Pilon, zaten tapulu olan bir parsel üzerine denk geldiğinde ayrı bir parsel olarak tescil edilebilmesi için o yerin kamulaştırılması gerekir. Ama siz kamulaştırma bulunmadığından bahsediyorsunuz. O halde; tapulu parsellere rastlayan pilon yerlerinin de (ilgililerin talebi de öyle ise) irtifak hakkı şeklinde olmasından başka çare kalmamaktadır. ... (hkocak)
157 – AYNI MALİKE AİT TAŞINMAZLARDA İRTİFAK HAKKI KURULMASI
SORU) Aynı şahısa ait 3 taşınmaz var taşınmaz maliki bir parselinin lehine diğer parsellerine (ARSA vasıflı) GECİT HAKKI kurabilir mi, bir Müdürlüğümüzde kurulmuş tapuya işlenmiş, şimdi de terkinini vekaletle talep etmek istiyor, yapılabilir mi? (çevreci)
CEVAP) Aynı şahsın, bir parselinin lehine, diğer parselinin aleyhine geçit hakkı kurması mümkündür... Kurulmuş bir geçit hakkının doğal bir sonucu olarak terkinini de istemesi mümkündür. Bunu vekaletle de yaptırabilir. … (hkocak)
158 – İRTİFAK HAKKININ İMAR PARSELİNE TAŞINMASI
SORU) İmar uygulamasına giren bazı taşınmazlarda irtifak hakkı var; fakat imar uygulaması dosyasında yeni irtifak hakları ile ilgili beyannameler mevcut. Ölecek parsellerdeki irtifak haklarını yeni imar parsellerine taşımalı mıyım? Yoksa sadece yeni irtifak haklarını mı tescil etmeliyim? (Ah5524)
CEVAP) Konuya teorik olarak bakılacak olursa Tapu Sicil Tüzüğünün 66’ncı maddesi gereğince, irtifak hakkı, yeni oluşan parsellerin tümüne taşınması, irtifak hakkının fiilen bulunmadığı parsel maliklerinin talebi üzerine de terkin edilmesi gerekir.
Ancak yeni irtifak hakları ile ilgili beyannameler mevcut olduğuna göre, bu yeni beyannamede yer alan irtifak hakkının aynı güzergaha ait olduğunu teyit ettikten sonra, irtifak hakkı yalnızca o parsellere taşınmakla yetinilmeli diğerlerine taşımaya gerek duyulmamalıdır. … (hkocak)
159 – İMAR PLÂNI UYGULAMASI SIRASINDA TAŞINAN GEÇİT HAKKININ TERKİNİ
SORU) 18 Uygulaması yapılmış fakat geçit hakkı terkin edilmemiş. Geçit hakkının olduğu parselde 15-16’ncı maddeye göre ifraz işlemi yapılmış ve geçit hakkı da, oluşan parsellere taşınmış. Şu an geçit hakkı oluşan bu parsellerden ve diğer iki adadaki parsellerden geçit hakkının kaldırılması işlemi için nasıl bir yol izlemeliyiz? (İsa)
CEVAP) Tapu Sicil Tüzüğünün 66'ncı maddesi gereğince; irtifak (geçit) hakkı, yeni oluşan parsellerin tümüne taşınmış olmalıdır... Yapılacak işlem; geçit hakkının fiilen bulunmadığı parsel maliklerinin başvurusu üzerine, terkin edilmesi mümkündür.
Bunun için; öncelikle o yerde Lisanslı Harita Bürosu (LİHKAB) kurulmuşsa bu bürolardan birine başvurmanız gerekir. Lisanslı harita Bürosu kurulmamışsa doğrudan Kadastro Müdürlüğüne başvurmak gerekir…(hkocak)
----------------------- CİNS DEĞİŞİKLİĞİ ----------------------
160 – CİNS DEĞİŞİKLİĞİ VE ENCÜMEN KARARI
SORU) Tescil bildiriminde yapılan cins değişikliği encümen kararında belirtilmeli midir? (esen)
CEVAP) Cins değişikliği için encümen kararına gerek bulunmamaktadır. Siz hangi encümen kararından bahsediyorsunuz? ... (hkocak)
* * *
(*) Bu sayfada yer alan sorular ve cevaplar; www.tapu-kadastro.net isimli bu Site ve halen kapanmış olan www.tasinmazmulkiyeti.org.tr isimli Sitenin FORUM bölümüne gelen (tapu-fen ile ilgili) sorular ve cevaplara yer verilmiştir... Soru soran ve cevap verenin kullanıcı adı yazılmıştır… (hkocak) kullanıcı adı; Av.Hüseyin KOÇAK’a aittir... Sorular ve cevaplar; Eylül-2024 tarihi itibariyle güncellenmiştir.
* * *