Av.Hüseyin KOÇAK
121 – YEDİ PARÇA İHDASIN HARCI
SORU) Belediye tek dosya da 7 parçayı ihdas edilmesini talep ediyor. Bu 7 parça birbirine komşu ve pafta da kadastral yol ama her bir parçayı ayrı ayrı kişilere satacağından ayrı parsel numarası alarak ihdas işlemin yapılmasını talep ediyor. Kadastro müdürlüğünde tek kontrollük harcı mı kesilmeli? Ayrıca bu 7 parçayı tek dosya ile yapması biz kadastrocular için sıkıntı teşkil eder mi? (gulizz)
CEVAP) Her birine ayrı parsel numara verilecek de olsa, daha sonra her birinin bir başka kişilere satılacak da olsa; birkaç parça ihdasın aynı tescil bildirimde gösterilmesinde sakınca yoktur. Toplamı üzerinden tek harç alınması halinde de ileride herhangi bir sıkıntı olmaz. ... (hkocak)
------------------- KAMULAŞTIRMA --------------------
122 – KAMULAŞTIRMA İŞLEMİNDE YOLUN TESCİLİ
SORU) Köy yerleşik alanı içinde kalan bir parsel içinden yol açılması gerekmektedir. Bu alanda nasıl bir kamulaştırma yolu izlemek gerekir acaba? Yol projesini hazırlayıp kaymakamlıktan kamu yararı almak mı gerekir? (yusufkaradut)
CEVAP) Sorunuzun cevabı, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 5 ve 6'ncı maddelerinde yer almaktadır. Öncelikle kamu yararı kararının "köy ihtiyar kurulu" tarafından alınması gerekir. Bu kararın onay mercii de valiliktir. ... (hkocak)
123 – KAMULAŞTIRMA İLE OLUŞAN YOLUN TESCİLE KONU OLMASI
SORU) Karayolları tarafından 6000 m2 bir parselin 2000 m2’si yol olarak kamulaştırılıp daha sonra Karayolları ağından çıkarılıp yol yapımı iş iptal edilmiştir, yol olarak kamulaştırılan parselin kadastro müdürlüğünde herhangi bir parsel numarası bulunmamaktadır, yani bu yolun tapusu mevcut değildir. Bu parselin 2000 m2’lik kısmını ihdas edip eski sahibine dönme şansı var mı? Bu parsel imar alanın dışında kalmaktadır. (ayse9298)
CEVAP) Kamulaştırılan taşınmaz, kamulaştırma amacına uygun olarak kullanılmaz ise eski malikine geri dönebilir. Bu konuyla ilgili düzenlemeler 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22 ve 23'üncü maddeleri ile düzenlenmiştir... Buna göre;
Kamulaştırılan Taşınmazın Geri Dönmesi
Tarafların anlaşmasıyla vazgeçme, devir;
Kamulaştırmanın ve bedelinin kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisine gerek kalmaması halinde; keyfiyet, idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur.
Bu duyurma üzerine mal sahibi veya mirasçıları, aldığı kamulaştırma bedelini üç ay içinde ödeyerek taşınmaz malını geri alabilir.
Ancak, kamulaştırılan taşınmaz mala, kamulaştırmayı yapan idare dışında başka bir idare, kamulaştırma yoluyla gerçekleştirebileceği bir kamu hizmeti amacıyla istekli olduğu takdirde, bu hüküm uygulanmaz. (md:22)
Mal sahibinin geri alma hakkı;
Kamulaştırma bedelinin kesinleşmesi tarihinden itibaren 5 yıl içinde, kamulaştırmayı yapan idarece veya 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22’nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca devir veya tahsis yapılan idarece;
Kamulaştırma ve devir amacına uygun hiçbir işlem veya tesisat yapılmaz veya kamu yararına yönelik bir ihtiyaca tahsis edilmeyerek taşınmaz mal olduğu gibi bırakılırsa; mal sahibi veya mirasçıları, kamulaştırma bedelini aldıkları günden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödeyerek, taşınmaz malını geri alabilir. Bu hakkın doğmasından itibaren 1 yıl içinde kullanılmayan geri alma hakkı düşer… (md:23) . ... (hkocak)
124 – 4706 KAPSAMINDA KAMULAŞTIRMA VE DÖNER SERMAYE
SORU) Kamulaştırma alanlarının kontrolü için maliye bize üst yazıda 4706 sayılı Kanun kapsamında yapılmasını talep etmiş. Yer A......Enerji Ltd.Şti. adına. Kamulaştırma ile maliye adına yapılacak. Biz kontrolünü yapacağız.
Bu dosyada kontrollük bedeli alacak mıyız, Maliye üst yazıda 4706 sayılı Kanun kapsamında yapılsın demesi döner sermaye kontrollük ücreti almamak için yeterli midir? (Ceyhan)
CEVAP) Bence yeterli görmeliyiz. Aksi bir durum söz konusu ise bunun vebali bu şekilde yazı yazan kuruma aittir. Kaldı ki kadastrocu olarak bunun 4706 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığını nasıl değerlendireceksiniz? ... (hkocak)
125 – YOL VE PARKIN KAMULAŞTIRILMASI
SORU) Bir yolu veya parkı kamulaştırıp sonra plân tadilatıyla konut yahut ticaret alanı yapıp ihdas edilebilir mi? (yusufkaradavut)
CEVAP) Yol ve parkın kamulaştırılması diye bir şey olmaz. ... (hkocak)
126 – PLÂNDA YOL VE PARKTA KALAN KISMIN KAMULAŞTIRILMASI
SORU) İmar plânında yol veya parkta kalan bir mülkiyeti kamulaştırıp geri plân tadilatı ile ticaret alanı yapıp ihdas edilebilir mi? (yusufkaradavut)
CEVAP) Aslında olmaması gerekir. Zira kamulaştırılan yer amacı dışında kullanılmamalıdır. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 22'nci maddesi; “... Kamulaştırmanın (...) kesinleşmesinden sonra taşınmaz malların kamulaştırma amacına veya kamu yararına yönelik herhangi bir ihtiyaca tahsisi lüzumu kalmaması halinde, keyfiyet idarece mal sahibi veya mirasçılarına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre duyurulur. ..." hükmündedir.
Ama kamulaştırma yapıldıktan sonra belediye; kamulaştırma amacını takip eden yok, belki de unutuldu, hatta ilgilisi kanun hükmünü bilmez, gibi yanıltıcı düşüncelerle ihdas eder mi, eder. Bu durum karşısında ilgilisinin dava açma keyfiyeti bulunmaktadır. ... (hkocak)
127 – ZEMİN-PAFTA UYUMSUZ YERDE KAMULAŞTIRMA
SORU) Yapılacak olan kamulaştırma işleminin kontrolünde kısmi olarak pafta-ölçü uyumsuzluğu, pafta-ölçü uyumu olan yerlerde de zemin uyumsuzluğu ve ölçü krokilerinde bazı kırıklara nokta numarası verilmediği, ölçü krokisinde nokta numarası olup da takeometrik karnelerde o noktaların olmadığı, takeometrik veriler bilgisayara atıldığın ölçü krokisinde gösterilen noktaların alakasız yerlere çıktığı ve bunlara ek olarak zemininde tahrip edildiği zemin ve ortofotonun da uyumsuz olduğu pafta-ölçünün her ikisinin de hem zemin alımına hem de ortofotoyla uyuşmadığı tespit edilmiştir.
Daha evvelden üretilen fotogrametrik ham paftanın bilgisayar ortamına aktardığımızda büyük bir çoğunluğunun da zemin ve ortofotoya uymadığı görülmüştür.
Bu yer 22-a uygulaması kapsamına alınmış ve kamulaştırmayı yapan idareye 22-a kapsamına alındığı bildirilmiş ve ilgili idare kamulaştırmanın yapılmasını istemiştir. Hatanın, kamulaştırılan kısımları etkilediği durumda nasıl bir yol izlenmesi gerekir? (AGARSLAN)
CEVAP) Aslında en iyisi 22/a uygulamasının sonucunu beklemektir. Ama ilgili kurum acele ediyorsa o zaman da zemin durumu önem arz etmektedir. Kamulaştırma hattı zeminde tam olarak nereden geçiyor bunun belirlenmesi ve kamulaştırma sahasında kalan kısmın yüzölçümünün doğru hesaplanması gerekir. Buna paralel olarak bunun zemin kontrolü de aynı oranda önem arz etmektedir.
Fiilen kamulaştırma sahası içerisinde kalan kısmın yüzölçümü hesaplanıp, ana parselin yüzölçümünden düşülür, böylece varsa hata geri kalan kısımda bırakılmış olur. Geri kalan kısımdaki hata da bilahare düzeltilir ya da sizin örneğinizde olduğu üzere 22/a uygulaması sonucu kendiliğinden ortaya çıkar. ... (hkocak)
128 – KAMULAŞTIRILAN PARSELDE YÜZÖLÇÜM HATASI
SORU) Kamulaştırma işlemleri yapılırken hesaplanan alan tapu alanından farklı çıktığında zamanın kısıtlı olması nedeniyle alan düzeltmesi yapılmadan, kamulaştırılacak alan hesaplanıp, hata kalan alanda (daha sonra düzeltilmek üzere) bırakılarak işleme devam edilebilir mi? (ppty)
CEVAP) Parsel kısmen kamulaştırılıyorsa; kamulaştırılan kısım hesaplanan net rakamıyla işleme alınıp işlem sonuçlandırılabilir. Hata, daha sonra düzeltilmek üzere geri kalan kısımda bırakılabilir. Bu kural en son yayımlanan 2022/7 sayılı genelgede de yer almaktadır. ... (hkocak)
129 – KAMULAŞTIRMA İŞLEMİNDE YOLUN TESCİLİ
SORU) İmar plânı dahilinde bulunan 500 m2’lik bir kadastro parselinin 100 m2’lik kısmı imar yoluna denk gelmektedir. İmar yoluna denk gelen 100 m2’lik kısım için belediye ön kamulaştırma kararı almış ve ardından alınan encümen kararı (Encümen kararında alınan ön kamulaştırma kararından da bahsedilmiştir.) Yaptığımız ifraz dosyası ile parseli belediyenin aldığı kamulaştırma kararına istinaden A ve B nolu parçalara ayırdım. A nolu kısım “arsa” ve B nolu kısmı da cinsini “yol” olarak parsel maliki adına beyanname düzenledim.
Ancak hazırladığım bu dosya kadastro müdürlüğünde mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle işlem yapılmadı. Gerekçe olarak da imar yoluna denk gelen kısmın terkin edilmesi gerektiği, kamulaştırma kararı olsa dahi tescil edilemeyeceği söylendi… (msb)
CEVAP) Yollar tescile tabi değildir. Ancak kamulaştırma işlemi özellik arz etmektedir. Nitekim 1467 sayılı genelgenin (IX) nolu ana başlığının 1/a/ab alt başlığı altında bu husustan bahsedilmektedir. Genelgede, birden çok hissedarın aynı anda takrire yanaşmaması (yani rıza göstermemesi) halinde tescil edilebileceğinden bahsedilmektedir. Ancak sonuç olarak kamulaştırma söz konusu ise, o yer yol da olsa tescil edilebilir.
Sizin verdiğiniz örnekte de, ifraz kamulaştırma nedeniyle yapıldığına göre, kamulaştırma işleminin diğer formaliteleri tamamlanıncaya kadar, kalan kısımda malikinin tasarrufuna engel olunmamak bakımından, düzenlemiş olduğunuz tescil bildirimi gereğince yolun tescilinin de yapılması gerekir.
Şu ki, yol müstakil bir parsel numarası alarak tescil edilmez. Genelgenin bahsettiğim başlığında da belirtildiği üzere; eğer parsel numarası 57 ise, yol olarak tescil edilecek kısım 57/A numarası ile tescil edilmesi gerekir. Kamulaştırma işleminin tamamlanması ile de kütüğün bu sayfası kapatılır. (hkocak)
130 – KAMULAŞTIRMA 31/B ŞERHİ BULUNAN TAŞINMAZDA TASARRUF
SORU) 3 hissedara ait bir arsa üzerinde BOTAŞ'ın 31/b madde kamulaştırma şerhi bulunmaktadır.
- a) Herhangi bir hissedar, hissesini başka birine satabilir mi?
- b) Hissedarlardan herhangi biri izale-i şuyu davası açabilir mi?(atmaca)
CEVAP) Tapu kütüğüne 31/b şerhi konması, o parselin kamulaştırma yapan kuruma geçmiş olduğunu gösterir. Parselin, maliki ya da hissedarları artık tasarrufta bulunamaz. ... (hkocak)